چکیده:
از آنجا که رابطهی ابتلا با عدالت الهی از جمله چالشهای فکری اندیشنمدان اسلامی می باشد پژوهش حاضر در مقام پاسخ به این پرسش است که چگونه سنت ابتلا با عدالت خدا سازگار است،به مقایسه دیدگاههای قرآنی سه اندیشمند امامیه،معتزله و اشاعره دراینباره پرداخته تا از تدقیق در نظریات آنها، رهیافتی جامعتر پیدا کند و ضمنا نقاط قوت و ضعف دیدگاهها معلوم گردد.مقاله حاضر با شیوه توصیف و تحلیل، ابتدا دیدگاههای قرآنی عبدالجبار ، غزالی و فیض کاشانی را پیرامون ملاک های ابتلا به دست آورده و به این نتیجه رسیده است که در بسیاری از ملاک ها همسو هستند. و در ادامه با توجه به جهت گیریهای متفاوت نسبت به عدالت الهی، در مقام مقایسه آرای سه اندیشمند این نکته به دست آمد که اولا؛ بین سنت ابتلا با عدالت الهی با جهتگیری معتزله و اشاعره، همخوانی نیست و ثانیا؛ اگر چه انسانها از سوی خداوند به امور مختلف مبتلا میشوند،در عین حال آنها با اختیار خویش اعمالی مرتکب شده و جزایی مطابق اعمال نصیبشان میشود که این عین عدالت است.در واقع این گونه مقرر شده که آنچه مطابق طبیعت بالقوه انسانی است، با ابتلا بالفعل می شود و این همان عدل الهی است.
Because of the relationship with Divine justice, including the intellectual challenges of the Islamic thought, the present study is in response to the question of how the tradition of justice is consistent with God, to compare the Quranic views of three thinker of Shiite, Mu'tazilites and Ashaareh are dealt with in order to find out scrutiny in their theories, spatial more comprehensively, and in addition to the strengths and weaknesses of viewpoints are known.The present paper, with the method of description and analysis, first, the Quranic views of the Jabbar, Ghazali and Faiz-Kashani have been earned and concluded that they are consistent with many of the criteria. And in the following, according to different orientations of divine justice, comparing the votes of three thinker, the point was that first, not consistent between the traditions of divine justice with the direction of Mu'tazilites and Ashaareh. and secondly, although human beings are afflicted by the Lord in different affairs, they are committed to their own possession and the Penal Code in accordance with the actions that this is the same as justice. In fact, this is due to the potential human nature, and this is the divine justice.
خلاصه ماشینی:
بررسی تطبیقی آراء مفسران معتزله، اشاعره و امامیه در مسئلۀ ابتلا و رابطۀ آن با عدل الهی با تأکید بر دیدگاههای تفسیری قاضی عبدالجبار، غزالی و فیض کاشانی ابوالحسن بارانی 1 | محمدعلی اخویان 2 | محسن ایزدی 3 تاریخ دریافت: 14/02/1399 | تاریخ پذیرش: 16/06/1399 چکیده ازآنجاکه رابطۀ ابتلا با عدالت الهی از جمله چالشهای فکری اندیشمندان اسلامی است، پژوهش حاضر در مقام پاسخ به این پرسش میباشد که چگونه سنت ابتلا با عدالت خداوند سازگار است.
مقالۀ حاضر با شیوۀ توصیف و تحلیل، ابتدا دیدگاههای قرآنی قاضی عبدالجبار، غزالی و فیض کاشانی را پیرامون ملاکهای ابتلا بهدست آورده و به این نتیجه رسیده است که در بسیاری از ملاکها همسو هستند؛ و در ادامه باتوجهبه جهتگیریهای متفاوت نسبت به عدالت الهی، در مقام مقایسۀ آرای سه اندیشمند این نکته را بهدست میآورد که اولاً بین سنت ابتلا با عدالت الهی با جهتگیری معتزله و اشاعره، همخوانی وجود ندارد، و ثانیاً اگرچه انسانها از سوی خداوند به امور مختلف مبتلا میشوند، اما آنها با اختیار خویش اعمالی مرتکب شده و جزایی مطابق همان اعمال نصیبشان میشود که این عین عدالت است.
- Just Treatment of Orphans as Viewed by Quran Interpreters Muhammad Moradi 1 | and Ali Akbar Ghaffari 2 Received: 2020-05-25 | Accepted: 2020-09-18 The present paper deals with the conceptual and objective meanings and modes of treating orphans justly.