چکیده:
هدف محوری پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین ضریب نوآوری، قدرت بازاری، و بازدهی سهام در شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران است. بنابراین، از دادههای 153 شرکت بورسی در بازه زمانی 1397-1386 و مدل رگرسیون انتقال ملایم پنلی استفاده میشود تا ارتباط بین ضریب قدرت بازاری و نوآوری، و ضریب فناوری و بازدهی سهام مورد بررسی قرار گیرد. نتایج پژوهش در معادله ضریب نوآوری و بازدهی سهام بهروشنی نشان میدهد که رابطه غیرخطی بین متغیرهای مورد بررسی وجود دارد و در معادله ضریب نوآوری با افزایش قدرت بازاری به عنوان متغیر انتقال تا سطح آستانه، ضریب نوآوری افزایشی و معنادار، و با گذر از این سطح کاهشی و معنادار است. علاوه بر این، در معادله بازدهی سهام، با افزایش نوآوری پیش و پس از سطح آستانه این روند ادامه دارد. در مجموع، نتایج مربوط به دو معادله ضریب فناوری و بازدهی سهام بیان می کند که در شرکتهای فعال بورس اوراق بهادار تهران رابطه نامتقارن غیرخطی و U معکوس بین قدرت بازاری و ضریب نوآوری از یکسو، و ضریب نوآوری و بازدهی سهام از سوی دیگر وجود دارد و در بیشتر بنگاه های فعال بورسی، شواهدی از اثرهای رقابت گریزی تایید می شود.
The main purpose of this article was testing the relation between market power, innovation and stock return in Tehran security market. To meet this ends the data of 153 institution in Tehran security market over the period of 1997-2018 were used. Also, this article sought to analyze these relations by using a panel smooth transition approach. The results indicated that, clearly there were the nonlinear relationship among variables in innovation and stock returns equations. Also, in the innovation coefficient equation with increasing market power as a transition variable to the threshold level, the innovation coefficient has been increasing and significant and passing through this level has been decreasing and significant. In addition, in the stock return equation, this trend continues with increasing innovation before and after the threshold level. Overall, the results of innovation intensity and stock returns equations showed that in the firms of Tehran Stock Exchange, there was the asymmetrical and U-inverse relationship between the market power, innovation and stock return. Moreover, evidence of escape-competition effects was confirmed in most stock exchange firms.
خلاصه ماشینی:
نتایج پژوهش در معادله ضریب نوآوری و بازدهی سهام بهروشنی نشان میدهد که رابطه غیرخطی بین متغیرهای مورد بررسی وجود دارد و در معادله ضریب نوآوری با افزایش قدرت بازاری به عنوان متغیر انتقال تا سطح آستانه، ضریب نوآوری افزایشی و معنادار، و با گذر از این سطح کاهشی و معنادار است.
بنابراین، با توجه به نبود اجماع نظر بین نظریهپردازان و اینکه در محدودۀ پژوهشهای انجامشده در ایران در خصوص رابطه نوآوری، قدرت بازاری، و بازدهی سهام بهطور معمول رابطه خطی یا درجه دوم بین متغیرها در نظرگرفته میشود، و رابطه غیرخطی مد نظر نیست، و همچنین بهطور جزئی نسبت به تعیین سطح آستانه ضریب نوآوری و قدرت بازاری در شرکتهای بورسی اقدام نمیشود، پژوهش حاضر تلاش دارد با بهرهگیری از دادههای شرکتهای بورس اوراق بهادار در سالهای 1397-1386 و مدل آستانهای رگرسیون انتقال ملایم پنلی (PSTR)، که امکان تغییر وضعیت متغیرها را پیش و پس از سطح آستانه فراهم میکند، دو رابطه متمایز بین قدرت بازاری و ضریب نوآوری از یکسو، و چگونگی ارتباط ضریب نوآوری و بازدهی سهام را از سوی دیگر مورد بررسی قرار دهد، تا به این پرسش پاسخ دهد که در شرکتهای فعال بورس اوراق بهادار تهران رابطه بین ضریب فناوری، قدرت بازاری، و بازده سهام چگونه است؟ و آیا شواهدی از اثرهای رقابتگریزی یا شومپیتری در بورس اوراق بهادار وجود دارد؟ در این راستا، فرضیه وجود رابطه خطی یا غیرخطی در دو معادله ضریب نوآوری و بازدهی سهام مورد آزمون قرار میگیرد تا بتواند اطلاعات مفیدی در خصوص سطح آستانه ضریب نوآوری و قدرت بازاری را در اختیار برنامهریزان اقتصادی و سرمایهگذاران قرار دهد.