چکیده:
زمینه وهدف
یکی ازراهبردهای توسعه جامعه بشری،ساماندهی واسکان عشایراست. این مطالعه با هدف ارزیابی و بررسی اثرات، این تاثیرات به شکل مطالعه موردی در استفاده عشایر از هیزم و چوب های جنگلی و تاثیر آن بر محیط زیست و جنگل ها و مراتع عشایر حاشیه زاگرس استان خوزستان صورت گرفته است. روش تحقیق: جامعه مورد مطالعه تعداد ۹۰ کانون عشایر استان می باشدکه در قالب سه گروه مورد مطالعه قرار گرفتند. و از این تعداد ۱۸ کانون به عنوان نمونه آماری مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. داده های موردنیازبا استفاده ازروش میدانی وازطریق اجرای پرسشنامه ،جمع آوری گردید.
یافته ها
براساس نتایج تحقیق بطور میانگین هر خانوار عشایری در طول سال حدود ۲۵/۱ هکتار از اراضی جنگل و مرتع را تخریب می کند. میزان مصرف خانوارهای عشایری نزدیک به ۶۲ میلیون کیلوگرم هیزم برآورد شده است که این مقدار هیزم معادل ۲۰۰ هزار اصله درخت بلوط است. به این ترتیب در هر سال نزدیک به ۱۴۲۵۰ هکتار اراضی جنگل توسط خانوارهای عشایری کوچ رو از بین می رود.
نتیجه گیری
در این پژوهش تمرکز بر ارزیابی و بررسی اثرات تخریبی استفاده عشایر از هیزم و چوب های جنگلی جهت مصارف سوختی و تاثیر آن بر محیط زیست و جنگل ها و مراتع می باشدکه ازاین منابع سالانه بیش از ۷۴۴۴ هکتار را به شدت آسیب می رسانند. و نتایج توصیفی و استنباطی حاصل از تحقیق نیزنشان می دهد که در بعد اجتماعی اقتصادی تحولات مطلوبی در وضعیت آنها، ایجاد شده است.
خلاصه ماشینی:
ارزیابی و بررسی اثرات تخریبی استفاده عشایر از هیزم و چوبهای جنگلی و تأثیر آن بر محیطزیست و جنگلها و مراتع (مطالعه موردی عشایر حاشیه زاگرس استان خوزستان) کتایون ورشوساز1، سید علی جوزی2، قدرت الله سیاه پور* 3 1-استادیار گروه محیط زیست، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی،اهواز، ایران، kvarshosaz@yahoo.
نتیجه گیری: در این پژوهش تمرکز بر ارزیابی و بررسی اثرات تخریبی استفاده عشایر از هیزم و چوبهای جنگلی جهت مصارف سوختی و تأثیر آن بر محیطزیست و جنگلها و مراتع میباشدکه از این منابع سالانه بیش از 7444 هکتار را به شدت آسیب میرسانند.
3-یافته ها 3-1-احتساب تقریبی میزان هیزم مصرفی و تخریب جنگل توسط عشایر تمامی خانوارهای عشایری اسکان یافته در کانونها از سوختهای جنگلی (هیزم) استفاده میکنند : هیزم کیلوگرم مصرف روزانه خانوارها 228000 = 20 کیلوگرم × 11400 خانوارهای اسکان یافته کیلوگرم مصرف سالیانه خانوارها 82080000 = 30 روز × 12 ماه × 228000 به تصویر صفحه مراجعه شود 7444 هکتار تخریب جنگلهای بلوط توسط خانوارهای عشایری اسکان یافته (با فرض کوچرو بودن) (سالیانه)،همانگونه که مشاهده میشود (محاسبات انجام شده در بالا) چنانچه خانوارهای ساماندهی شده به همان شیوه سنتی به زندگی ادامه میدادند و در کانونهای خودجوش و هدایتی اسکان نمییافتند سالیانه حدود 7444 هکتار از اراضی جنگلی با غالبیت درختان بلوط تخریب میگردید در حالی که اکنون با برنامه ریزیهای بعمل آمده (برق رسانی ، احداث جایگاه های توزیع سوخت فسیلی و سایر خدمات رفاهی) این مقدار به کمترین مقدارخود در سطح استان افت پیداکرده است.