چکیده:
در دهههای اخیر اشخاص صاحب نام و مطرح کشور در مصاحبهها و سخنرانیهای خود اصطلاحات و تعابیری بهکار گرفتهاند که به علت بار معنایی نسبتاً بالا، ضمن اینکه با استقبال فراوان فارسیزبانان به همراه بوده و رواج چشمگیری در جامعه ایرانی یافته است. در رسانههای عربزبان داخلی و خارجی نیز بازتاب یافته و با تعریب خبر، گاه چندین معادل عربی برای یک اصطلاح خاص ارائه شده است که شناسایی، نقد و بررسی آنها از اهمیت خاصی برخوردار است. در پرتو اهمیت مسأله، پژوهش پیشروی میکوشد ضمن شناسایی و استخراج جدیدترین و مهمترین تعابیر و اصطلاحات رایج در ادبیات سیاسی و اجتماعی کشور، عملکرد آن رسانهها در ترجمه اصطلاحات یادشده را بر پایه الگوی ایویر به عنوان یکی از الگوهای مطرح در حوزه ترجمه به روش استقرایی- تحلیلی مورد ارزیابی و سنجش قرار دهد. جامعه آماری مورد مطالعه داخلی این تحقیق عبارتند از: خبرگزاریهای العالم، الکوثر، ایسنا، ایرنا و سایت خامنهای. خبرگزاریهای خارجی مورد مطالعه نیز شامل العرب، الجزیره، الیوم السابع، الحیاه، الغد، الشرقالأوسط، الوطن، الأهرام، الدستور، الرایة، الإتحاد و المعارف میشوند. از مهمترین دستاورد این تحقیق آن است که خبرگزاریهای عرب زبان داخلی از کمترین «وامگیری» و بیشترین «حذف» و در مقابل، خبرگزاریهای عرب زبان خارجی از کمترین «حذف» و بیشترین «جایگزینی» نسبت به یکدیگر در ترجمه تعابیر و اصطلاحات مورد بحث استفاده کردهاند.
In recent decades, high-ranking and prominent people in the country have used terms and expressions in their interviews and speeches that due to their relatively high semantic load were welcomed by many Persian speakers and became prevalent in the Iranian society. These terms and expression have also been reflected in the Arabic and foreign language media, and by interpreting the news, sometimes several Arabic equivalents have been presented for a specific term, the identification, critique and study of which are of special importance. Considering the importance of the issue, the present research tries to identify and extract the latest and most important interpretations and common terms in the political and social literature of the country, and evaluate the performance of those media in translating the above-mentioned terms based on Ivir’s model, using an inductive-analytical method. The statistical population of this study are: Al-Alam, Al-Kawthar, ISNA, IRNA and Khamenei news agencies. The foreign news agencies studied include: Al-Arab, Al-Jazeera, Al-Yawm Al-Sabeeh, Al-Hayah, Al-Ghad, Al-Sharq Al-Awsat, Al-Watan, Al-Ahram, Al-Dastour, Al-Rayya, Al-Ittihad and Al-Maaref. One of the most important findings of this study is that the domestic Arabic-language news agencies have the fewest "borrowings" and the most "deletions", and in contrast, the foreign Arabic-language news agencies have the fewest "deletions" and the most "replacements" in translating the interpretations and terms in question.
خلاصه ماشینی:
دارند و البته در يکي دو دهه اخير عمدتا کاربرد سياسي- اجتماعي يافته در عين اينکه به پويايي زبان فارسي در دهکده جهاني ميانجامد و ساير زبان ها را متوجه خود ميسازد، وظيفه فارسيزبانان را نيز دوچندان ميکند؛ اينکه پيگير باشند از تعابير و کلام مربوط به زبان و شخصيت هاي کشورشان چه ترجمه اي شده و آيا گوياي مفهوم مورد نظر صاحب سخن يا فضاي برآمده از جامعه وي هست يا خير؟ در پرتو اهميت مسأله و لزوم تعامل زبان فارسي با ساير زبان هاي زنده دنيا و از جمله زبان عربي، اين پژوهش قصد دارد ضمن شناسايي و استخراج اصطلاحات پرکاربرد چند دهه اخير در خبرگزاريهاي سياسي اجتماعي کشور، چگونگي ترجمه و تعريب آن تعابير و اصطلاحات را طبق رويکرد ايوير در برخي از خبرگزاريها و رسانه هاي عرب زبان داخلي کشور همچون العالم ، الکوثر، ايسنا، ايرنا و سايت خامنه اي و خبرگزاريهاي خارجي همچون العرب ، الجزيره ، اليوم السابع ، الحياة ، الغد، الشرق الأوسط ، الوطن ، الأهرام ، الدستور، الرايۀ، الإتحاد و المعارف ، مورد بررسي و مطالعه قرار دهد و از ميزان دقت نظر و پايبندي به اصل متن پرده بردارد.
برجام اصطلاح برجام يا همان «برنامه جامع اقدام مشترک» که برابر نهادة Joint Comprehensive Plan of Action غربي است (ويکي پديا) در تمامي خبرگزاري - هاي مورد مطالعه با عبارت «الاتفاق النووي» و با توضيح «برنامج العمل المشترک الشامل » به زبان عربي برگردان شده است که البته استفاده از تعبير يادشده با تکنيک «واژه سازي» و توضيح ارائه شده با تکنيک «تعريف » ايوير مطابقت ميکند؛ بر اين اساس ، مترجمان در ترجمه اين تعبير از روش تلفيقي استفاده کرده اند.