چکیده:
در بسیاری موارد اعمال سیاستهای اقتصادی جدید در کشور به صورت یکباره بوده است. در این نوع از اعمال سیاستهای اقتصادی، مجالی به بخشهای مختلف اقتصادی برای هماهنگی با سیاستهای جدید داده نمیشود و در نتیجه خسارات زیادی به اقتصاد وارد میشود. از سوی دیگر در محیط پویای امروزی، تعلل در اجرای سیاستهای اقتصادی نیز از اثربخشی آنها میکاهد. سوال اینجاست که «مدت زمان مناسب برای اعمال سیاستهای کلان اقتصادی کشور چقدر است؟». در این پژوهش برای پاسخ به این سوال، الگوی پویاییشناسی سیستمی برای بازارهای کالا و کار ایران تدوین شده است که شامل 61 متغیر است. در این الگو برای سیاستهای تولید کل، سرمایهگذاری و نیروی کار سه متغیر مدت زمان تنظیم در نظر گرفته شده است. از ترکیب مقادیر قابل قبول این سه متغیر، 18 سناریو طراحی و در دوره 50 ساله از 1379 تا 1429 شبیهسازی انجام شد. نتایج شبیهسازی برای سناریوها مختلف از منظر دو معیارِ نرخ بیکاری و نرخ رشد اقتصادی مورد مقایسه قرار گرفتند. بر اساس بهترین سناریو، مدت زمان مناسب برای اعمال سیاستهای پولی، مالی و سرمایهگذاری 24 ماه را تعیین میشود. در این سناریو نوسانهای اقتصادی میرا بوده و در بلندمدت اقتصاد به سمت تعادل حرکت میکند.
In many cases, the Iran's new economic policies have been applied at once. In this type of policy application, there will be no allowance for the various sectors of the economy to coordinate with new policies and this will result in significant losses to the economy. On the other hand, in today's dynamic environment, delays in implementing economic policies diminish their effectiveness. The question is, "What is the optimal duration to apply the macroeconomic policies?" In order to answer this question, a system dynamics model is formulated for the Iranian commodity and labor market with 61 variables. In this model, three variables of adjustment duration are considered for the policies of total output, investment and labor. By combining the acceptable values of these three variables, 18 scenarios were designed and simulated over a 50-year period from 2000 to 2050. The results of the simulation for different scenarios were compared in terms of unemployment and economic growth. According to the best scenario, the optimal duration to apply monetary, financial, and investment policy is 24 months. In this scenario, the economic fluctuations are damped the economy moves toward equilibrium and in the long run.
خلاصه ماشینی:
در اين الگو براي سياست هاي توليد کل ، سرمايه گذاري و نيروي کار سه متغير مدت زمان تنظيم در نظر گرفته شده است .
از اين رو سوال اينجاست که «بهتر است سياست هاي اقتصادي در کمترين زمان ممکن اعمال شوند ويا زمان طولانيتري در نظر گرفته شوند؟» و به عبارت دقيق تر «بهترين دوره براي اعمال سياست هاي توليد کل و به تبع آن سطح سرمايه و نيروي کار چقدر 1.
در اين پژوهش سياست پولي که از طريق تغيير نرخ بهره اعمال شده است ، با تاخير کوتاهمدت (کمتر از يک سال) در بازار پول، کالا و نيروي کار اثر دارد.
در اين الگوي نسبت حجم نقدينگي به توليد ناخالص داخلي و نسبت کسري بودجه به توليد ناخالص داخلي به ترتيب به عنوان معيارهاي واکنش براي سياست هاي پولي و مالي در نظر گرفته شده است .
اگرچه اين پژوهش در بعد تشکيل سرمايه ، اعمال تدريجي سياست هاي را به نحوي لحاظ نموده است اما همچنان از سه منظر انجام پژوهشي جديد ضروري است : ١) لحاظ نمودن اعمال تدريجي ساير سياست ها شامل توليد کل ، سرمايه گذاري (دولتي و خصوصي) و اشتغالزايي؛ ٢) لحاظ نمودن سناريوهايي با دورههاي کوتاهتر از ٤ براي اعمال سياست ها؛ زيراکه ممکن است دوره بهينه زماني بين ١ تا ٤ باشد؛ ٣) براي اطمينان از قابليت تعميم نتايج به اقتصاد ايران، علاوه بر مشابهت ساختاري الگو بايد از دادههاي واقعي نيز استفاده شود.
روششناسي در اين پژوهش ، از پوياييشناسي سيستم براي بررسي دوره زماني مناسب براي اعمال تدريجي سياست هاي کلان توليد، سرمايه گذاري و اشتغالزايي استفاده شده است .
نتيجه گيري شبيه سازي الگوي پوياييشناسي بازار کالا و کار ايران براي دوره زماني ١٣٧٩ تا ١٤٢٩، مقادير دو متغير نرخ بيکاري و نرخ رشد را در ١٨ سناريو برآورد نمود.