چکیده:
وقتی چارچوب نظری مدونی در زمینه تاریخنگاری ادبیات فارسی وجود ندارد، قدم نخست میتواند این باشد که از تجارب کشورهای پیشرفتهتر بهره ببریم؛ سنت تذکرهنویسی در ایران قوی بوده است ولی تاریخنویسی ادبیات، از منظری انتقادی و بهشکلی روشمند، چندان پیشینهدار نیست. اما در اروپا (بهویژه در سالهای ۱۹۸۰) تلاشهای گستردهای شده است تا چارچوبهای نظری و انتقادی تازهای ارایه شود. نمونهای شاخص از این تلاشها در مجله علمی تخصصی New Literary History [تاریخ ادبی جدید] دیده میشود. با تحلیل آماری مقالههای این مجله میتوان دریافت که چه رویکردهایی، در چه دورههایی، غالب بودهاند. آنچه بهطور کلی دیده میشود نوعی «چرخش پارادایم» در نظریه تاریخنگاری ادبی، بهسمت برساختهانگاری روایی و تاریخگرایی نوین است.
Since no well-defined theoretical framework exists for Persian literary historiography, a scholar‘s reference to Western theoretical frameworks regarding this issue is inevitable. Although writing historical memorandums (known also as Tadhkirah) is an ingrained literary tradition in Persian literature, writing literary histories through a set of critical perspectives has rarely been practiced. However, in Western literatures, there have been copious attempts, especially in the 1980s, to offer new critical frameworks for writing literary history and literary historiography. In New Literary History, a series of considerable articles have been published regarding literary history and literary historiography. A statistical analysis of these articles can help the present study distinguish the dominant approaches and the durability of their critical success in proposing a critical framework for composing literary history and literary historiography. After reviewing and analyzing these articles, the study identifies a paradigm shift towards narrative constructivism and new historicism as new frameworks for composing literary history and literary historiography.
خلاصه ماشینی:
در این میان ، چند کتاب معدود (کریمی حکاک، ١٩٩٥؛ تلطف ، ٢٠٠٠) بر پایۀ نظریه های نقـد ادبـی نوین و تحت تأثیر مطالعات میان رشته ای با موضوع تاریخ ادبیات مدرن فارسی به نگارش درآمده که به فارسی نیز ترجمه شده اند.
کتاب های زیر از معروف ترین نمونه های این رویکرد در ادبیات امریکا هستند: George Edward Woodberry, America in Literature (1903) Donald Grant Mitchell, American Lands and Letters (1907) John Macy, The Spirit of American Literature (1908) Roy Bennett Pace, American Literature (1915) Joseph Warren Beach, The Outlook for American Prose (1926) Norman Foerster's A Reinterpretation of American Literature (1928) Robert Spiller, Literary History of the United (1948) Walter C.
), French Global: A New Approach to Literary History (2010) در این کتاب ، به ادبیات ملی فرانسه و بازنمود آن در سطح جهانی (فراتر از مرزهـای کشـور فرانسه ) پرداخته می شود.
بهتـرین مرجـع در ایـن زمینه مقالۀ زیر است : Linda Hutcheon and Mario Valdés, "Rethinking Literary History— Comparatively" (1994) در این نظریه ، تاریخ نگار در واقع یک فرازبـان [meta-language] را ایجـاد مـی کنـد و بـا بهره گیری از چند روش و رویکرد نظری و هم سنجی مؤلفه هـایی از ادبیـات هـا و فرهنـگ هـای گوناگون ، به معرفی و تحلیل آثار ادبی یک ملت در گذر تاریخ می پردازد.
برای مطالعۀ بیشتر در این باره ، بنگرید به : -Jürgen Pieters (2000), "New Historicism: Postmodern Historiography between Narrativism and Heterology," History and Theory 39, 1: 21-38.