چکیده:
از منابع بسیار مهم در زمینۀ معرفی شاعران فراموش شده و یا بازیابی و تصحیح برخی از اشعار از دست رفته یا مغلوط، جنگهایی هستند که از سده های پیشین برجای مانده است. سبب تحریر این جنگهای ارزشمند گاه علاقۀ شخصی و گاه امر امرا و سلاطین نامجو و هنرپرور است. چنانکه جنگ حاضر به دستور «جلال الدّین امیرزاده اسکندر بهادر خان» و بنام وی نگاشته شده است؛ در اینگونه موارد کاتبان درباری که از سواد قابل توجهی برخوردار بوده اند و از همه مهمتر به سبب حضور در دربار شاهان فضل دوست به منابع دست اوّل روزگار خود دسترسی داشته اند، برای انجام این امر مهم استخدام میشده اند. لذا چنین میتوان نتیجه گرفت که اینگونه جنگها از آن جهت که به دیوانهای کهن بسیاری از شاعران متقدّم دسترسی داشته اند و نیز به سبب اینکه کاتبان آنها افراد فاضلی بوده اند که گاهی با شاعران هم عصر خود ملاقات یا مکاتبه داشته اند، بسیار مهم هستند. امّا بلا شک، ورود اشتباه در نسخه های خطّی و بویژه جنگها که از گستردگی و تنوع بسیاری برخوردارند معمول بوده، لذا باید با دقّت نظر بیشتری به سراغ آنها رفت. هدف از نگارش این مقاله نیز معرفی و نقد جنگ اسکندر میرزای تیموری، یافتن محلّ اوراق مفقود شده و جای اصلی اوراق جابه جا شده و بررّسی ویژگیهای محتوایی آن است. نیز با توجّه به اینکه آقای اصغر مهدوی و ایرج افشار در سال 1365 نخستین مقاله را دربارۀ این جنگ نوشتند و مندرجات آن را فهرست کردند، لازم دیدیم که به آن مقاله نیز بپردازیم و اشکالاتی را که آن مقاله در نوشتن نام شاعران و... دارد مورد بررسی قرار دهیم.
Anthologies are very important because of the variety of poems. As it is known, literary taste changes in every century, and poem that was popular at a time may not be much appreciated at another time. Certainly, these poems will be forgotten, and sometimes even the names of their poets are gradually forgotten. Anthology seems to be a safe place to preserve these poems and the names of their poets. Thus, by using them, one could find examples of poem from poets whose diwans have not been transcribed and have disappeared. This shows the importance of Anthologies. In addition to these advantages, manuscript anthologies have some drawbacks that need to be corrected so that researchers who refer to them do not go astray. Anthologies are very important sources for introducing forgotten poets or recovering and correcting some of the lost poems. These Anthologies were sometimes written for personal interest and sometimes for the King's command. This Anthologi is written on the order of "Jalaluddin Amirzade Eskandar Bahador Khan"; in such cases, literate scribes were hired to do so. These scribes have access to credible sources of their day. So these works are very important. But incorrect entry is common in manuscripts, especially Anthologies, which are widely used. Therefore, they should be considered more carefully. The purpose of this article is to introduce and critique "jung Eskandar Mirza Timur", find the location of missing pages and the main place of the moved pages and review its content features.
خلاصه ماشینی:
معرفی و نقدی بر نسخۀ خطی «جنگ اسکندر میرزای تیموری » (ص ١٥٦-١٣٥) موسی وصفی قراولخانه ،٢ امید مجد (نویسنده مسئول )، محمد رضایی ،٤ 3 5 حسین کیا تاریخ دریافت مقاله : پائیز١٣٩٨ تاریخ پذیرش قطعی مقاله :پائیز١٣٩٨ چکیده از منابع بسیار مهم در زمینۀ معرفی شاعران فراموش شده و یا بازیابی و تصحیح برخی از اشعار از دست رفته یا مغلوط ، جنگ هایی هستند که از سده های پیشین برجای مانده است .
ir) Introduction and critique of the manuscript of " jung Eskandar Mirza Timur " Musa Vasfi1, Omid Majd2(corresponding Author), Mohammad Rezaei3, Hossein Kia 4 Abstract Anthologies are very important because of the variety of poems.
جنگ اسکندر میرزا یک منبع تک نسخه ای است که سه کاتب بنامهای محمد حلـوایی، غیاث و ناصر، آن را در سالهای ٨١٣ و ٨١٤ برای اسکندر میرزای تیموری کتابت کرده انـد و هم اکنون در کتابخانۀ ملی انگلستان نگهداری میشود.
پـس از ایشان نیز آقای علی اصغر حکمت از این نسخه ، عکسی برای خود تهیـه کـرده بـوده کـه بـا کتابخانۀ ایشان به کتابخانۀ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران منتقل شده است (فهرسـت جنگ اسکندر میرزای تیموری، افشار و مهدوی: ص ١٩٠).
در پایان منتخب نظام التواریخ نوشته است : ایزد سبحانه و تعالی سـایۀ معـدلت و ظـل مرحمت پادشاه عالم عادل مالک رقاب الأمـم مـولی ملـوک العـرب و العجـم ظـل الله فـی الأرضین قهرمان الماء و الطین المظفر علی الأعداء المنصور بنظر رب العالمین جلال الدنیا والدین اسکندر بهادر خلد الله تعالی ملکه و سلطانه و اوضح علی العالمین عدله و احسانه الی یوم الدین پاینده و مستدام داراد بحق محمد و آله الطیبین و عترتـه الطـاهرین و سـلم سلما دائما کثیرا کثیرا.