چکیده:
مقالۀ پیش رو، درپی مطالعۀ مشارکت دولت در پروژههای بهرهبرداری از منابع نفت و گاز است. در این زمینه، ضمن تعریف مشارکت دولت، کوشیدیم تا با ویژگیها، اهداف و مسائل مرتبط با این مفهوم آشنا شویم. مشارکت دولت معمولاً به عنوان شرط ضمن یکی از قراردادهای امتیاز یا مشارکت در تولید است. هدف دولت از مشارکت، کنترل و مدیریت بیشتر نسبت به عملیات نفتی، کسب تجربه و تخصص، انگیزههای سیاسی و افزایش درآمد است. مشارکت دولت با چالشهایی همچون تعارض منافع، مشکل تأمین مالی توسط دولت و دخالت انگیزههای سیاسی در فعالیتهای تجاری، روبهروست؛ اما از مزایای آن، مثل افزایش ریسکپذیری شرکتهای ملی نفت، کسب تجربۀ اجرای عملیات، انتقال دانش مدیریتی به کشور میزبان و درآمدزایی برای دولت، نمیتوان گذشت.
Main goal of this article is to study the concept of State Participation in Oil and Gas Projects. We tried to define the Concept, characteristics, reasoning and challenges around the phenomenon. State Participation as a way of cooperation between Host State(HS) and International Oil Companies(IOC), may be used as main contract or as a Term of Main Contract. Government reasoning for State Participation mainly focuses on taking Control and managerial tasks by the Government, achieve experience and expertise in operations and enhance in government take. Conflict of interest, problems in financing government’s share of Costs and political interference in operations are main challenges of State Participation. Meanwhile, State Participation has some benefits: helps IOC and HS to improve their relations and mutual understanding, National Oil Companies (NOC) can take risk and responsibility for operations, NOCs can achieve experience and expertise in the field also, managerial knowledge of IOCs will be transferred to the NOCs.
خلاصه ماشینی:
مشارکت دولت با چالش هايي همچون تعارض منافع ، مشکل تأمين مالي توسط دولت و دخالت انگيزه هاي سياسي در فعاليت هاي تجاري، روبه روست ؛ اما از مزاياي آن ، مثل افزايش ريسک پذيري شرکت هاي ملي نفت ، کسب تجربۀ اجراي عمليات ، انتقال دانش مديريتي به کشور ميزبان و درآمدزايي براي دولت ، نميتوان گذشت .
براي رفع اين ابهام بايد توجه داشت ، چنانچه دولت خواهان اعمال حاکميت باشد، اصولاً نيازي به مشارکت در سرمايه گذاري و اجرا ندارد، بلکه مي تواند با تأييد برنامۀ اکتشاف و توسعه ، تصويب بودجۀ عمليات ، حسابرسي فعاليت هاي مالي ، تکاليف مالياتي و بازديد و نظارت از فعاليت ها، اعمال حاکميت کند، ولي اعمال اين اختيارات به مشارکت دولت نمي انجامد؛ زيرا مشارکت دولت ناظر بر شرکت دولت در تأمين سرمايه ، پذيرش ريسک ، مديريت عمليات و اجراي فعاليت هاست .
مشارکت محلي (الزام سهم داخل ) منظور از مشارکت محلي ٢ يا الزام سهم داخل ٣، استفاده از مهارت بومي ، کالاها، خدمات ، مردم ، تجار و سرمايه گذاران داخلي براي انجام فعاليت هاي نفت و گاز است ( ,Ministry of Energy ٢ ,٢٠١٠ ,Republic of Ghana).
State Participation Clause دولت ١ مي تواند همانند موافقت نامه ميان شرکت هاي خصوصي باشد و يا امتيازاتي براي طرف 2 دولتي قرار دهد؛ در حالت اول ، دولت مسئول پرداخت سهم خود از مشارکت است و در حالت دوم ، امتيازاتي همچون سهم اکثريتي براي دولت ، عدم انتقال هزينه هاي فاز اکتشاف و پرداخت اين هزينه ها پس از توليد تجاري از ميدان ، براي دولت پيش بيني مي شود ( ,Taverne .