چکیده:
عدالت سازمانی به عنوان یک مفهوم مهم و موضوع اصلی تحقیق درروانشناسی صنعتی و سازمانی
می باشد. عدالت در سازمان بیانگر برابری و لحاظ رفتار اخلاقی در یک سازمان می باشد. تاکنون
حداقل سه بعد عدالت توزیعی، عدالت رویه ای، عدالت مراوده ای از جانب صاحبنظران پذیرفته شده
است. با توجه به اهمیت و نقشی که عدالت سازمانی می تواند در زندگی سازمانی کارکنان و در
نتیجه بر رضایت شغلی، تعهد سازمانی و بهره وری کارکنان داشته باشد، این پژوهش به شناسایی و
اولویت بندی عوامل موثر بر عدالت سازمانی در شهرداری تهران پرداخته است. در بررسی نظرات
صاحبنظران و محققان 17 عامل مساوات نیاز، انصاف، قدرت و مسئولیت، تناسب و سنخیت، موجه
و معقول بودن، ثبات و پایداری، عدم تعصب، دقت در اطلاعات، قابلیت اصلاح، جامعیت، اخلاقی
بودن، مشارکت در تصمیم گیری، مشخص بودن ساختار تصمیم گیری، صداقت، ادب، احترام،
شناسایی گردید. این عوامل ازطریق پرسشنامه استاندارد توسط 150 نفر از مدیران ارشد و
کارشناسان خبره، شهرداری تهران مورد بررسی قرارگرفت سپس با استفاده از آزمون های آماری
درستی فرضیات تایید گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد که عامل قدرت و مسئولیت بیشترین
اهمیت را در اجرای عدالت در سازمان ها دارد و عامل عدم تعصب، دومین عامل از لحاظ اهمیت
است. بر این اساس می توان نتیجه گرفت که برای تحقق عدالت در سازمان، باید در واگذاری کار و
مسئولیت به افراد، امکانات، توان جسمی و توان فکری فرد درنظر گرفته و در هنگام طراحی و
اجرای رویه ها نباید تعصب یا تمایل خاصی بروز نماید.
خلاصه ماشینی:
از آنجا که عدالت سازمانی می تواند منجر به ایجاد تعهد سازمانی، رضایت از شغل و سازمان و در نهایت افزایش کارایی و بهره وری گردد، هم چنین عدم اجرای عدالت سازمانی باعث افزایش میزان ترک شغل ، دزدی و خرابکاری در سازمان شده و علاوه برکاهش بهره وری سازمان ، وجهه سازمان نیز زیر سوال خواهد رفت ، این تحقیق درصدد آن است که عوامل موثر بر عدالت سازمانی در شهرداری تهران را شناسایی و اولویت بندی کرده و راهکارهایی را به مدیران در جهت ایجاد عدالت سازمانی در بین کارکنان ارائه کرده تا با به کارگیری و اجرایی نمودن آن ها در سازمان افزایش کارایی و سود آوری حاصل گردد.
تحقیقاتی در گذشته در این زمینه صورت گرفته است اما دراین تحقیق با استفاده از روش های آماری مانند آزمون t و آزمون کولموگروف -اسمیرنوف و آزمون فرض عوامل موثر بر عدالت سازمانی را شناسایی و اولویت بندی نموده ایم .
از این رو عدالت رویه ای با برداشت افراد از عادلانه بودن روش های جاری در تصمیم گیری برای جبران خدماتشان و نه با توزیع واقعی درآمدها سروکار دارد و از این رو در بسیاری از موارد، به مثابه مهم ترین تعیین کننده ادراک عدالت سازمانی مد نظر قرار می گیرد.