چکیده:
آدمی، «آزاد» آفریده شده تا در بزنگاههای سرنوشت ساز ـ رها از زنجیرهای خرافه و کج فهمی ـ از نعمت «اختیار»، بهره گرفته و «رستگار» شود. سنتهای الهی رایج در تاریخ که در آیات قرآن نیز بازتابی ویژه دارند، ابزاری کارآمد برای آزمایش بندگان و نمایاندن فرجام روشن یا تاریک آنان است. در این راستا، پس از واژه شناسی «سنت» در قرآن کریم و پرداختن به نگاه پیشوایان معصومb و دانشوران فریقین، سه ویژگی برجسته «فراگیر» و «خدایی» بودن سنتهای تاریخی و پیوند آنها با آزادی و اختیار را شناسانده و در پایان نیز سنتهایی همچون «زمامداری شایستگان»، «پیروزی پیامبران و باورمندان» و «بیداد؛ نابودگر امتها» را بررسی کردهایم. دستاورد پژوهش پیش رو نیز آن است که شناخت سنتهای رایج در تاریخ پیشینیان، همچون شمعی روشن، فراروی راه آیندگان است تا دنیا و آخرت خویش را آباد سازند.
Man has been created “free” to take advantage of the blessing of “free will” to achieve "salvation" in crucial moments while being free from chains of superstitions and misunderstanding. The common divine traditions in history, which are also reflected in the verses of the Quran, are an effective tool for testing the servants of God and displaying their light or dark end. In this regard, following a lexicological analysis of the word “sunnah” in the holy Quran and surveying the views of the infallible leaders and the Sunni and Shiite scholars, the three prominent features “pervasiveness” and “divinity” of historical traditions and their connection with freedom and free will are introduced in this article, and finally traditions such as “the rule of the elite”, “the victory of the prophets and the believers” and “injustice, the demolisher of nations” are examined. The present research work concludes that taking cognizance of the common traditions in the history of the ancients acts like a lighted candle to show the way ahead and make man prosperous in the world and in the Hereafter.
خلاصه ماشینی:
com بيان مسأله آموخته ها و اندوخته هاي پيشينيان در گذر زمان، ميتواند نشـان دهنـده روش درسـت زندگي براي آيندگان باشد و اگر چنين نبود قرآن کريم ، هرگز توده ها را به گردش در جهان و پندپذيري از فرجام تلخ تبهکاران ، فرمان نميداد: «قُلْ سيرُوا فِـي اْلـأرْضِ فـانْظُرُوا کيْـف کان عاقِبۀُ اْلمُجْرِمين » (النمل ، ٦٩) از اين رو، آنان که با چشـمي بيـدار و انديشـه اي پويـا، پيرامون خود را مينگرند، در پس هر پيشامدي ، دست توانمند خدا را ميبينند و باور دارند تاريخ و رخدادهاي ريز و درشت آن از سنتي پايدار و بدون دگرگوني از سـوي پروردگـار دو جهان، پيروي ميکند.
بررسي گذراي سخنان پيشوايان ديني ، نشان ميدهـد کـه آنـان، سـنت را کاوشي تازه پيرامون سنت هاي الهي رايج در تاريخ /// ٦٣ افزون بر «سخن و روش زندگي پيامبر » به معناي «راهي استوار در برابر بيراهـه بـدعت » نيز دانسته اند که کوتاه درباره فراز دوم ، سخن خواهيم گفت .
آيت الله طالقاني در تفسير «پرتوي از قرآن » درباره تبارشناسـي پيشـينيان و رويـارويي جبهه حق و باطل ، آورده است : «اگر مُصدّقين به حق و مجاهدين در برابر باطل ها و موانـع که همان راه کمال و تکامل است ، براي چندي متوقف شدند و يا به شکست برخوردند، بـاز آن راه به قدرت نيرومند حرکت حيات، ادامه يافت و در مسير تاريخ امت ها ترسـيم شـده ، آن سنت ها را پيمبران و رهبران بزرگ و پيروان آنان باز و تصـديق کردنـد، ميـدان وسـيع زندگي انساني و رحمت و خير را گشودند و اين آدم نماهاي واژگون در حيوانيت و خزيده در لاک غرورها و پوست غرائز و شهوات و مکذب بـه موقعيـت و حقـايق حيـات، آن را دروغ پنداشتند و اين مکذبين مانند ساختماني که در معـرض سـيل قـرار دارد و خاشـاک روي آن، از ميـان برداشـته شـدند و در گوشـه و کنـار آثـاري بـراي عبـرت آينـدگان و انديشمندان به جاي ماند».