چکیده:
کنوانسیون ورشو و پروتکل های آن و کنوانسیون مونترال، نوع و میزان مسوولیت متصدیان حمل و نقل را در پروازهای داخلی و بین المللی تعیین کرده اند. مطابق آنها متصدیان حمل و نقل می توانند علاوه بر قراردادهای مربوطه در این اسناد، قرارداد حمل و نقل جداگانه ای با فرستنده کالا یا مسافر منعقد نمایند لیکن آن ها نمی توانند شروطی را که ناقض کنوانسیون ها باشد در این قراردادها وارد نمایند. این مقاله به این سوال پاسخ می دهد که: آیا متصدیان حمل و نقل و مسافر می توانند در مورد میزان مسوولیت با هم توافق کنند و آن را کاهش یا افزایش دهند؟ در چه مواردی میزان مسوولیت متصدی حمل و نقل هوایی کاهش و در چه مواردی افزایش می یابد؟ آیا خارج از قرارداد نیز ممکن است مسوولیت متصدی حمل و نقل افزایش یا کاهش یابد؟
خلاصه ماشینی:
مطابق این کنوانسیون میزان مسئولیت متصدی حمل برای هر مسافر 100000 RDS تعیین شده است.
مواردی در کنوانسیون ورشو ذکر شده است که مطابق آنها طرفین مجاز هستند شرایط مقرر در بعضی از مواد کنوانسیون،از جمله بند 2 ماده 13(حق تحویلگیرنده/متصدی حمل در خصوص اعلان ورود کالا)2،بند 1 ماده 22 (1)- wasraW ehT,hcsrihdloG ni detiC.
ه-در صورتی که تا دو سال دعوایی علیه متصدی حمل اقامه نشود،حق مطالبه خسارت از مسافر یا گیرنده زایل خواهد شد(همان،ماده 29) 3-منع متصدی حملونقل از اقامه برخی دفاعیات چنانکه ذکر شد کنوانسیون ورشو و دیگر اسناد مربوط به مسئولیت متصدیان حملونقل، برای جبران خسارات وارده در حملونقل هوایی سقفی را تعیین کردهاند.
متصدی حمل معتقد بود که براساس شرایط استاندارد خود که در تنظیم قراردادهای حملونقل منظور میداشته، سقف مبلغی که به عنوان ارزش اظهار شده میتوانسته برای حمل محموله اعلام شود تا مبلغ پنجاه هزار دلار بوده است.
بند ج ماده 8 پروتکل لاهه مقرر میدارد:در بارنامه هوایی،شرحی خطاب به فرستنده کالا به این مضمون ذکر شود که چنانچه مقصد نهایی حملونقل کشوری غیر از کشور مبدا باشد یا در چنین کشوری توقفی برای آن پیشبینی شده باشد،حملونقل مشمول کنوانسیون ورشو خواهد بود و طبق آن مسئولیت متصدی حملونقل-در صورت گم شدن یا معیوب شدن کالا-در اغلب موارد محدود میگردد.
در صورتی که فقدان کالا ناشی از تأخیر بوده باشد،متصدی حمل تنها در شرایطی این امکان را خواهد داشت تا از خود براساس مقررات پروتکل لاهه دفاع کند که قبلا در قرارداد حملونقل طی شرطی مقرر شده باشد که متصدی حمل در قبال چنین فقدان یا خسارتی که به سبب عیب یا نقص محموله رخ داده،مسئولیتی نخواهد داشت.