چکیده:
از مباحث مهم در علم حدیث، بحث از چگونگی نقل احادیث است به این معنا که آیا نقل به معنا در روایات جایز است یا خیر و در صورت جواز، آیا روایاتی که امروزه به دست ما رسیدهاند نقل به لفظاند یا نقل به معنا؟ نوشتار حاضر در صدد تبیین ادله جواز نقل به معنا بوده و پس از ذکر ادلهای که در اینباره وارد شده همچون قرآن، دلیل عقلی، بنای عقلا و روایات، به بررسی این ادله پرداخته و جواز نقل به معنا به اثبات میرسد، لیکن باید توجه داشت که بیشتر روایات نقل به لفظ میباشد نه نقل به معنا و آن روایاتی هم که منقول به معنا هستند همراه با قرینه میباشند. همچنین اگر بگوییم بیشتر روایات منقول به معناست، در این صورت روایات از حجیت ساقط خواهند شد؛ چرا که امکان اشتباه راوی در فهم مراد امام علیه السلام وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
نقل به معنا در روایات محمدجواد فاضل لنکرانی* چکیده از مباحث مهم در علم حدیث، بحث از چگونگی نقل احادیث است به این معنا که آیا نقل به معنا در روایات جایز است یا خیر و در صورت جواز، آیا روایاتی که امروزه به دست ما رسیدهاند نقل به لفظاند یا نقل به معنا؟ نوشتار حاضر در صدد تبیین ادله جواز نقل به معنا بوده و پس از ذکر ادلهای که در اینباره وارد شده همچون قرآن، دلیل عقلی، بنای عقلا و روایات، به بررسی این ادله پرداخته و جواز نقل به معنا به اثبات میرسد، لیکن باید توجه داشت که بیشتر روایات نقل به لفظ میباشد نه نقل به معنا و آن روایاتی هم که منقول به معنا هستند همراه با قرینه میباشند.
3. بازة زمانی جواز نقل به معنا بحث از جواز نقل به معنا یا عدم آن، مربوط به قبل از تدوین و نوشتن روایات و احادیث در کتب حدیثی است وگرنه بعد از آن، این کار جایز نیست و علت آن نیز (همانگونه که صاحب مقباس الهدایه (مامقانی، 1411ق، ج2، ص297) میگوید) آن است که دلیل تجویز نقل به معنا، سختی و حرجی است که با لزوم ذکر عین الفاظ روایات برای راویان بوده است و با وجود کتب و مصنفات حدیثی، دیگر این مشکل وجود ندارد.