چکیده:
آمریکا بعد از پایان جنگ جهانی دوم به منظور دسترسی به منابع نفتی، یافتن بازاری برای کالاهای خود و مقابله با نفوذ کمونیسم در صدد گسترش قدرت در ایران برآمد و برای رسیدن به این اهداف، باید بر امور اقتصادی ایران تسلط مییافت. همچنین موفق شد با کمک رجال سیاسی همچون قوامالسلطنه و ابوالحسن ابتهاج که با سیاستهای ایالات متحده همنوایی داشتند، در تاسیس سازمان برنامه و بودجه نقش داشته باشد، تا هم به اهداف پیشگفته دست یابد و هم بسیاری از عایدات نفت ایران را از طریق متخصصین و موسسات خارجی وابسته به خود به تاراج برد. این مقاله به روش تاریخی و رویکرد توصیفی- تحلیلی و بهرهگیری از کتب، روزنامهها و اسناد در پی یافتن پاسخی برای این پرسش است که آمریکا چرا و تا چه اندازه در تاسیس سازمان برنامه و بودجه و کارکرد آن دخالت داشت و چه منافعی را پی میگرفت؟
خلاصه ماشینی:
نقش آمریکا و عوامل داخلی در تأسیس و ادارة سازمان برنامه و بودجه ایران 1 هادی وکیلی 2 نسرین یادگارصالحی چکیده آمریکا بعد از پایان جنگ جهانی دوم به منظور دسترسی به منابع نفتی، یافتن بازاری برای کالاهای خود و مقابله با نفوذ کمونیسم در صدد گسترش قدرت در ایران برآمد و برای رسیدن به این اهداف ، باید بر امور اقتصادی ایران تسلط مییافت .
همچنین موفق شد با کمک رجال سیاسی همچون قوام السلطنه و ابوالحسن ابتهاج که با سیاست های ایالات متحده همنوایی داشتند، در تأسیس سازمان برنامه و بودجه نقش داشته باشد، تا هم به اهداف پیش گفته دست یابد و هم بسیاری از عایدات نفت ایران را از طریق متخصصین و مؤسسات خارجی وابسته به خود به تاراج برد.
البته در بنیاد سازمان برنامه ، عامل خارجی به تنهایی نمیتوانست به اهداف خود برسد، بلکه آمریکا با کمک و حمایت چهره ها و عناصر داخلی که در ایران حضور داشتند، توانست به اهدافی که برای خود پیش بینی کرده بود، دست یابد و از مهم ترین این عناصر داخلی، میتوان از احمد قوام و ابوالحسن ابتهاج نام برد.