چکیده:
امروزه به دلیل وجود وام ها، تسهیلات بانکی گوناگون ازقبیل وام ازدواج، تسهیلات مسکن و ... اکثر مردم جامعه با مسائل مربوط به وام، از جمله خرید و فروش آن، آشنا و درگیر هستند. در این خصوص اولین ابهامی که به ذهن متبادر می گردد آن است که آیا امتیاز وام و تسهیلات بانکی مالیت دارد و مال محسوب می گردد تا این که بتواند موضوع نقل و انتقال قرار گیرد. و در صورت مثبت بودن پاسخ ، معیار مالیت آن چیست و در زمره کدام دسته از اموال قرار می گیرد. از طرفی دیگر امتیاز وام و تسهیلات بانکی برای دارنده آن چه حقی ایجاد می کند که بر اساس آن می توان امتیاز اخذ شده را در معرض نقل و انتقال قرار داد. ما در این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و با رویکردی فقهی و حقوقی به این ابهامات پاسخ خواهیم داد.
خلاصه ماشینی:
com تاريخ دريافت : ٧/٢٧/ ١٣٩٦ تاريخ تصويب : ١٣٩٦/١٢/١٥ مقدمه منظور از ماهيت حقوقي امتياز وام اين است که آيا امتياز وام و تسهيلات بانکي داراي «ماليت » است و «مال » محسوب مي گردد يا خير؟ و چنانچه پاسخ مثبت است امتياز وام در گروه کداميک از اقسام مال قرار مي گيرد؟ زيرا امتياز وام و تسهيلات بانکي اگر بخواهد موضوع عقد بيع و مورد خريد و فروش واقع شود در وهله اول بايد ماليت داشته باشد؛ چرا که در عقد بيع ، مبيع به عنوان يکي از عوضين از نقش اساسي و مهمي برخوردار است و براي اين که عقد بيع به درستي واقع شود، مبيع بايد از شرايط و اوصافي برخوردار باشد و يکي از اين شرايط عبارت است از اين که مبيع بايد ماليت داشته باشد.
» (حياتي، ١٣٨٨: ١٤) در پايان با توجه به تعاريف ارائه شده از جانب حقوق دانان اين گونه مي توان نتيجه گرفت که مال مفهومي غير از مفهوم عرفي خويش ندارد و هر چيزي که به دليل نقش آن در رفع نيازهاي ضروري و کمالي انسان ،مورد رغبت و مطلوب است ،مال گفته مي شود.
با اين اوصاف بايد گفت که امتياز وام و تسهيلات بانکي نيز مال محسوب شده و مصداقي از اموال مي باشد؛ چرا که با توجه به تعريف ناصر کاتوزيان در مورد مال (کاتوزيان ،١٣٨٣: ٩) مفيد بوده و نيازي از نيازهاي افراد جامعه را برطرف مي نمايد و ديگر آن که قابل تملک نيز مي باشد و در جامعه داراي ارزش اقتصادي بوده و مورد دادوستد نيز قرار مي گيرد.