چکیده:
پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطهای استرس فرزندپروری، کیفیت رابطه مادر-کودک و سلامت روان مادر در رابطه بین فرزندپروری ذهنآگاهانه و مشکلات رفتاری کودکان پیشدبستانی انجام شد. طرح پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود جامعه آماری شامل 585 مادران کودکان پیشدبستانی مدارس منطقه سه، شهر اهواز در سال 1396 بود که تعداد 280 نفر براساس فرمول کوکران با روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای انتخاب شدند. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه فرزندپروری ذهنآگاهانه (MIPQ)، سیاهه رفتاری کودک (CBCL)، پرسشنامه استرس -فرزندپروری (PSI)، مقیاس رابطه کودک- والد (CPRS) و پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ) بودند. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده از روش تحلیل مسیر مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر مستقیم فرزندپروری ذهنآگاهانه بر مشکلات رفتاری کودکان معنادار نیست؛ اما اثر مستقیم فرزندپروری ذهنآگاهانه بر استرس فرزندپروری، منفی معنادار؛ اثر مستقیم فرزندپروری ذهنآگاهانه بر سلامت روان مادران مثبت معنادار و اثر مستقیم فرزندپروری ذهنآگاهانه بر کیفیت رابطه والد کودک نیز مثبت معنادار است. همچنین، نتایج نشان داد که نقش واسطهای استرس فرزندپروری، سلامت روان و کیفیت رابطه مادر-کودک در رابطه بین فرزندپروری ذهنآگاهانه و مشکلات رفتاری کودکان معنادار است. بر اساس یافتههای پژوهش میتوان گفت که مشکلات رفتاری کودکان میتواند تحت تاثیر استرس فرزندپروری، سلامت روان و کیفیت رابطه مادر-کودک قرار گیرد؛ بنابراین آموزش فرزندپروری ذهنآگاهانه و بهبود سلامت روان مادران میتواند به عنوان روشی برای پیشگیری و کاهش مشکلات رفتاری کودکان مورداستفاده مشاوران خانواده و کودک قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
همچنین ، نتایج نشان داد که نقش واسطه ای استرس فرزندپروری ، سلامت روان و کیفیت رابطه مادر- کودک در رابطه بین فرزندپروری ذهن آگاهانه و مشکلات رفتاری کودکان معنادار است .
برخی از مطالعات مداخلاتی اولیه نشان داده اند که آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه ، سلامت روان والدین و کیفیت تعامل والد فرزند را بهبود بخشیده و استرس فرزندپروری ٦ و نشانه های آسیب شناسی روانی کودکان و مشکلات رفتاری آن ها را کاهش میدهد (بوگلز، هلمنس ، وندرسون ، رومر و وندر مولن ٧، ٢٠١٣، نیس ٨، ٢٠١٤).
یافته های پژوهش برای بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم نقش واسطه ای استرس فرزندپروری، کیفیت رابطه مادر-کودک و سلامت روان مادر در رابطه بین فرزندپروری ذهن آگاهانه و مشکلات رفتاری کودکان از تحلیل مسیر استفاده شد.
همچنین یافته های این پژوهش نشان داد که یکی دیگر از متغیرهایی که در رابطه بین فرزندپروری ذهن آگاهانه و مشکلات رفتاری کودکان نقش واسطه ای دارد، کیفیت رابطه مادر-کودک است .
در بخش دیگر نتایج نشان داد که سلامت روان مادر در رابطه بین فرزندپروری ذهن آگاهانه و مشکلات رفتاری کودکان نقش واسطه ای دارد.
همچنین با توجه به تأثیر فرزندپروری ذهن آگاهانه بر استرس فرزندپروری، سلامت روان و کیفیت رابطه مادر و کودک و تأثیر این متغیرها بر مشکلات رفتاری کودکان پیشنهاد میشود آموزش ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1.
The role of mindfulness in the association between child behavior problems and parental stress.
Mccaffrey, Stacey; Reitman, David & Black, Ryan (2016).
Mindfulness-Based Stress Reduction for Parents ofYoung Children with Developmental Delays: Implications forParental Mental Health and Child Behavior Problems.