چکیده:
کتاب سرگذشت حاجی بابای اصفهانی اثر جیمز موریه را میرزا حبیب اصفهانی ترجمه کرد. جنبه انتقادی و لحن طنز کتاب و همچنین نثر روان و زیبای ترجمه آن، موجب نفوذ و اشتهار کتاب شده است. میرزا حبیب با استعداد بالای نویسندگی و بهره مندی از میراث پربار ادب فارسی در ترجمه کتاب، هنر خود و توان زبان فارسی را آشکار ساخت. این ترجمه در شمار بهترین ترجمه های زبان فارسی قرار دارد. در این مقاله، با توصیف و تحلیل محتوا و استفاده از منابع کتابخانه ای، نثر ترجمه میرزا حبیب بررسی شده است. در این کتاب، خصوصیات ویژه نثرهای مهم زبان فارسی مانند کاربرد شعر در نثر، استفاده از کنایات و واژههای رایج در زبان مردم، بهرهگیری از زبان و ادبیات عرب، سلاست و استواری و... دیده میشود، که نثر آن را با نثر متون کلاسیک فارسی همانند میکند.
خلاصه ماشینی:
تأملی در نثر ترجمۀ سرگذشت حاجیبابای اصفهانی (ص ١٧١- ١٨٦) یوسف کرمی چمه ٢ (نویسنده مسئول )، میثم احمدی 3 تاریخ دریافت مقاله : زمستان ٩٧ تاریخ پذیرش قطعی مقاله : زمستان ٩٧ چکیده کتاب سرگذشت حاجی بابای اصفهانی اثر جیمز موریه را میرزا حبیب اصفهانی ترجمه کرد.
دربارة آغاز نثر فارسی باید گفت که «تاریخ روشن و صریحی در دست نداریم » (گنجینۀ سخن ، ص ٤) اما در دوره های مختلف تاریخ ادبیات فارسی، همواره نثرنویسان برجسته ای وجود داشته است که آثاری نظیر سیاست نامه ، تاریخ بیهقی، کلیله ودمنه ، گلستان ، نفثه - المصدور، بهارستان ، منشآت ، چرند و پرند، یکی بود یکی نبود، کلیدر و...
اسماعیل حدادیان مقدم در مقالۀ «میانجیگری در ترجمه و انتشار ترجمۀ فارسی سرگذشت حاجیبابای اصفهانی» به تصرفات مترجم کتاب (میرزا حبیب ) در متن اصلی پرداخته است .
در این مقاله ، نثر ترجمۀ سرگذشت حاجیبابای اصفهانی ١ با دقت و از منظر توجه به خصوصیات ویژه و سبکی نثر فارسی - مانند استفاده از کنایات و واژه های رایج در زبان مردم ، ١- کتاب حاجیبابا دو جلد است ، جلد اول آن را میرزا حبیب اصفهانی ترجمه کرده است .
گفتنی است مهدی افشار نیز جلد اول کتاب را ترجمه کرده است ؛ ولی ترجمۀ او مانند برگردان میرزا حبیب دلنشین و از نظ ر نثر قوی و پخته نیست بلکه به الفاظ و کلمات متن اصلی وفادارتر است و همین مط لب مجال هنرنمایی در نثر را از مترجم گرفته است .