چکیده:
اسناد سجلی مدارکی هستند که برای احراز هویت و شناسایی افراد به کار می روند و دلیل ممیزه اشخاص
از یکدیگرند که شامل: سند ولادت و وفات، دفتر ثبت کل وقایع، دفتر حق تقدّم نام خانوادگی، شناسنامه و
کارت شناسایی ملی می باشد. با وضع قوانین و لزوم برقراری نظم اجتماعی، تعیین دقیق جایگاه هر فرد در
جامعه و برخورداری از حقوق و تکالیف، مستلزم این است که افراد، ویژگی های شخصی و منحصر به
فردی داشته باشند که آنها را از یکدیگر متمایز سازد. امروزه عمدتا هر شخص طبیعی از طریق اقامتگاه، نام
و نام خانوادگی، و اسناد ثبت احوال از دیگران تمییز داده می شود. لذا این اسناد پایه و اساس صدور سایر
مدارک قرار گرفته و ارائه و استفاده از بسیاری خدمات ضروری دولتی و غیر دولتی نیز مبتنی بر همین
اسناد صورت می گیرد به همین لحاظ اسناد سجلی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و مورد توجه مرتکبین
جرایم گوناگون خصوصا جرایم علیه اموال (کلاهبرداری، سرقت، خیانت در امانت و چک پرداخت
نشدنی) قرار می گیرد و مرتکبین جرایم مذکور با جعل اسناد سجلی و با سو، استفاده از عملکردهای این
اسناد به اهداف مجرمانه خود نائل می شوند. لذا هدف از انجام این تحقیق، شناسایی پدیده های مختلف
ناشی از جعل اسناد سجلی و تحلیل آن پدیده ها به منظور پیشگیری از وقوع جرایم است. روش پژوهش
بصورت تحلیلی کتابخانه ای و از طریق فیش برداری از کتب، مجلات و نوشتارها، سایتهای حقوقی و
جمع آوری و بررسی آنها، کسب نظر اساتید دانشگاهی و عندالاقتضاء حوزوی و نیز مراجع دخیل در امور
حقوقی بوده است.
خلاصه ماشینی:
بنابراين عنصر مادي در جرم جعل اسناد سجلي را به شرح ذيل بررسي خواهيم نمود: اول - عنصر مادي در جرم جعل مادي اسناد سجلي دوم - عنصر مادي در جرم جعل مفادي اسناد سجلي - عنصر مادي يا رفتار مجرمانه در جرم جعل مادي اسناد سجلي اگرچه قانونگذار در ماده ٥٢٣ قانون تعزيرات (قانون مجازات اسلامي بخش تعزيرات مصوب ١٣٧٥) طرق تحقق جعل مادي را بيان نموده است اما عنصر مادي جرم جعل اسناد سجلي صرفا به سه طريق امکان پذير است : ــ ساختن اسناد سجلي ــ تحريف و تغيير در مندرجات اسناد سجلي ــ تغيير و تعويض عکس دارنده اسناد سجلي جرم جعل اسناد سجلي و تاثير آن در ارتکاب جرايم عليه اموال و مالکيت / ٥١ بند دوم : مصاديق بزه ساختن اسناد سجلي مجعول يکي از مصاديق بزه ساختن اسناد سجلي مجعول اين است که کسي خود را در تنظيم اسناد ولادت و امضاء آن و صدور شناسنامه نوزاد، از روي حيله و تقلب به جاي اشخاص موضوع ماده ١٦ قانون ثبت احوال معرفي نمايد به عنوان مثال والديني که به ناچار و از روي فقر طفل خود را که در بيمارستان به دنيا آمده است به خانواده ديگري فروخته و در روز تولد با ارائه شناسنامۀ والدين واهي زمينۀ دريافت گواهي ولادت از بيمارستان با مشخصات پدر و مادر غير واقعي را فراهم خواهند نمود و والدين غير واقعي با در دست داشتن شناسنامۀ خود و گواهي ولادت که به نام آنان صادر شده به ادارات ثبت احوال مراجعه و نسبت به تنظيم اسناد جعلي اقدام خواهند نمود از مصاديق جعل مفادي اسناد سجلي مي باشد.