چکیده:
اقوام هند و ایران از دیرباز دارای مشترکات فرهنگی بوده اند. بررسی تطبیقی شخصیت ها و کارکردهای آنها در داستان های سیاوش و رامایانا، گویای بخشی از این فرهنگ مشترک است. از جمله عناصر مشترک این دو داستان، کنش ها و ویژگی های مشترک شخصیت هاست. در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی کوشیده ایم شخصیت های دو داستان مذکور را بر اساس ویژگی ها و کنش های مشترک تطبیق دهیم. با تکیه بر این هدف، به این نتیجه رسیدیم که شخصیت هایی مانند سیاوش و رام در وفاداری به پدر، دنیاگریزی و...، سودابه و کیکئی در نیرنگبازی، حسادت، دشمنی با ناپسری و...، کاووس و جسرت در دودلی میان زن و فرزند، گیو و هنومان در بیباکی، تنهایی رفتن به درون دشمن و گذشتن از آب، افراسیاب و راون در قدرت طلبی و جهان آشوبی، فرنگیس و سیتا در گرفتار شدن به وسیله افراد ستمگر، کیخسرو و لو و کش در بالیدنشان در جای دیگر و بازگشت به وطن و پیران و والمیکی در خردورزی و نگهداری از شاهزادگان به هم شباهت دارند.
خلاصه ماشینی:
، کاووس و جسرت در دودلـی میـان زن و فرزنـد، گیـو و هنومـان در بیباکی، تنهایی رفتن به درون دشمن و گذشتن از آب ، افراسیاب و راون در قدرت طلبی و جهان آشوبی، فـرنگیس و سیتا در گرفتار شدن به وسیلۀ افراد ستمگر، کیخسرو و لو و کش در بالیدنشان در جـای دیگـر و بازگشـت بـه وطن و پیران و والمیکی در خردورزی و نگهداری از شاهزادگان به هم شباهت دارند .
شباهت شخصیت های دو داستان رامایانا و سیاوش میتواند حکایت از هم زیستی دو قوم بزرگ هنـد و ایرانی داشته باشد و یا همان طور که بهار گفته است : «افسـانۀ ایـزدی و انسـانی شـدۀ سـیاوش در ایران و راماینه در هند از اقوام کشـاورز بـومی بـه وام گرفتـه شـده اسـت » (١٣٨١: ٤٥٠).
در مقالـۀ ٤ / زبان و ادب فارسی، سال ٦٩، شمارۀ ٢٣٤، پاییز و زمستان ٩٥ «مقایسۀ داستان سیاوش در شاهنامه با داستان شیر و گاو کلیله ودمنه » (دماوندی و فراشـاهینـژاد، ١٣٩٠) کوشش شده است رفتار شخصیت های دو داستان سیاوش و «شیر و گاو» کلیله ودمنه با هم تطبیق و مقایسه شود.
رام نیز به همراه سیتا و لکشمن برای آنکه از نیرنگبازی کیکئی به دور باشد از دربار بـه جنگـل بررسی تطبیقی شخصیت ها و کارکردهای آنها در داستان های سیاوش و رامایانا / ٩ رفت ؛ ولی در آنجا راون با فریبکـاری سـیتا را دزدیـد و رام بـرای نجـات او سـختیهـای فراوانـی را متحمل شد.