چکیده:
تحریمهای گوناگونی در طی دورههای مختلف بر کشور ایران تحمیل شده است.
ایالات متحده از سال ۱۹۸۰م. و شورای امنیت سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا از
2009 ایران را تحت تحریم قرار دادهاند. همچنین دولتهایی به صورت یکجانبه
بنا بر اقتضای عضویت در سازمان ملل طبق ماده ۲۵ منشور و جهت تامین منافع
ملی خود که آن را در تبعیت از نظام بینالملل دیدندء تحریمها و محدودیتهایی
را بر ایران اعمال کردند. تحریمهای اعمال شده بر کشور به دلیل اثرات مستقیم
و غیرمستقیم بر شهروندان ایرانی» مغایر با اصول و ارزشهای عام و جهانشمول
حقوق بشر است؛ چراکه برخی از اهداف غیرمشروع همچون بیثبات کردن یک نظام
سیاسی برای کسب منافع نامشروع» تهدید به زور یا حتی سرنگونی و براندازی یک
دولت قانونی از اهداف اعلام نشده برخی تحریمها بوده است. لذا با عنایت به این
فرضیه که اعمال چنین تحریمهایی غیرمشروع و غیرقانونی دانسته میشود؛ آن هم
توسط مراجعی که صلاحیت چنین کارهایی را ندارندء نگارنده را بر آن داشست تا با
بررسی تحریمهای یکجانبه از منظر حقوق بینالملل به این سوال پاسخ دهد که آیا
چنین تحریمهایی دارای وجهه حقوقی هستند یا خیر؟ در نتیجه سعی شده است تا
به نقد و بررسی تحریمهای یکجانبه ایالات متحده آمریکا علیه جمهوری اسلامی
ایران پرداخته شود.
خلاصه ماشینی:
تحریمهای بینالمللی اغلب به عنوان ابزار سیاست خارجی به منظور دستیابی به اهداف سیاسی صورت میگیرد<FootNote No="31" Text=" بر اساس مطالعات صورت گرفته، معمولا اعمال تحریم و مجازات علیه کشوری یا گروهی برای دستیابی به یکی از اهداف زیر و یا ترکیبی از آنها صورت میگیرد:پیشگیری از دستیابی یک کشور و یا گروه به توانمندیهایی که میتوانند برای صلح و امنیت بینالملل خطرناک و یا نگران کننده باشند.
با گسترش تحریمهای سازمان ملل متحد از نظر تعداد، کیفیت و دلایل آنها از یکسو و احتمال توسل مکرر شورای امنیت به این ابزار در آینده و همچنین با عنایت به تحریمهای بینالمللی علیه ایران که روزبهروز ابعاد وسیعتر و جدیتری به خود میگیرد و در مواردی نیز موجب مداخله در امور داخلی کشور میشود، نگارنده را بر آن داشت تا به بررسی تحریمهای یکجانبه علیه جمهوری اسلامی ایران، بپردازد.
5- بررسی تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران و اعتبار آن از منظر حقوق بینالملل نظریه سنتی تحریمها بر این فرضیه استوار است که فشار از طریق تحریم به غیرنظامیان و مردم عادی کشور هدف، تبدیل به فشار به دولت آن کشور برای تغییر سیاستها و اقداماتی که منجر به تحریم گردیده، میشود.
در اعتبار اعمال تحریمهای یکجانبه از لحاظ حقوقی حتی در بهترین حالت آن جای تردید وجود دارد که در ادامه موارد متعدد آن را از لحاظ بینالمللی به اختصار مورد بررسی قرار میدهیم، اما پیش از آن پیرامون مسئله قانونی بودن تحریمهای یکجانبه در حقوق بینالملل باید بیان کرد که حسب ماده ۳۹ منشور ملل متحد، جامعه بینالمللی تنها به سازمان ملل متحد اختیار داده است که در وضعیتهای خاص که تهدید علیه صلح یا نقض صلح وجود دارد، اقدامات اقتصادی قهرآمیز را اتخاذ کند.