چکیده:
مطالعات ارتدوکس در ایران در گفتگو با دکتر الیاس عارف زاده
برای گفتوگو درباره مطالعات ارتدوکس در ایران در خدمت جناب آقای دکتر عارفزاده هستیم. جناب آقای دکتر عارفزاده، در پی آنیم که با وضعیت مطالعات ارتدوکس در ایران به طور کلی، و نقش و سهم دانشگاه ادیان در این زمینه به طور خاص آشنا شویم. سپس درباره اولویتها و خلاهای موجود و پیشنهادهای مطالعاتی و تحقیقاتی برای دانشجویان صحبت کنیم. پیش از ورود به اصل بحث به نظر مناسب است تصویری کلی از ارتدوکس و جایگاه آن در میان کلیساها و مذاهب مسیحی ارائه بفرمایید. همچنین اطلاعاتی درباره کلیساهایی که در ایران وجود دارند ارائه بفرمایید؛ کدام ارتدوکس هستند و کدام غیر ارتدوکس، و چه نسبتی دارند؟
خلاصه ماشینی:
سرفصلهای دانشگاهی سراسر کشور نیز عموما مسیحیت کاتولیک و پروتستان است؛ از این رو شناخت مسیحیت در ایران از دریچه مسیحیت غربی است و غالبا یا هیچ آشنایی با مسیحیت شرقی و ارتدوکس نداریم یا آشناییمان اندک است.
حال برای ایجاد همگرایی ملی، قومی و دینی باید شناخت کدام مسیحیت را در اولویت قرار دهیم؟ آیا درست است که فرهیختگان دانشگاهی و حوزوی ایران مسیحیت را فقط از دریچه کلیسای غربی مطالعه کنند، اما مسیحیان هموطن خود و دیانت آنان را نشناسند؟ به نظر میرسد باید رویکرد مطالعات مسیحیت در کشور تغییر کند؛ زیرا بدون شناخت مسیحیت شرقی، راهبرد گفتوگو با آنان حرکت در مسیر نادرست است.
این دیانت را میتوان دیانتی شرقی نامید، نه فقط به لحاظ رسمی شدن، بلکه چون کلیساهایی در ایران قدیم وجود داشته است که پیش از کلیساهای غربی ساخته شده بودند.
بله، به نظر من تاریخ مدون مسیحیت و دوره آبای اولیه کلیسا، که در پنج قرن اول شکل گرفت، نشان میدهد که دیانت مسیحی خاستگاه شرقی دارد و دیانتی شرقی است؛ اما ما گرایشی از مسیحیت را در کشور مطالعه میکنیم که در میان کلیساهای غربی شکل گرفته است، دیانتی که از خاستگاه اولیه فاصله گرفته است.
لطفا در مورد این کلیسا بیشتر توضیح دهید؟ کلیسای ارمنی یکی از مهمترین کلیساهای ایران است.
کلیسای ارتدوکس ارمنی در ایران از لحاظ ساختار کلیسایی تابع کلیسای انطلیاس است؛ اما کلیسای اچمیازین در نزدیکی شهر ایروان کشور ارمنستان را به عنوان کلیسای مادر قبول دارد و از نظر الهیاتی با هم پیوند دارند.