چکیده:
مقدمه و هدف: افراد ضایعه نخاعی از گستردهترین جمعیتهای معلولان در سطح جهان و همچنین جامعه ایران محسوب می شوند. مشارکت در فعالیتهای بدنی تفریحی، میتواند هم اوقات فراغت آنها را بهطور موثر پر کند و هم سلامتی آنها را ارتقا داده و آثار ثانویه این عارضه را کاهش دهد. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع و همچنین در دسترس نبودن تصویری روشن از فعالیتهای بدنی تفریحی افراد ضایعه نخاعی در پیشینه پژوهشی کشور، محققان بر آن شدند تا الگوی فعالیتهای بدنیِ تفریحی افراد ضایعه نخاعی در ایران را بررسی کنند. روش شناسی: روش تحقیق حاضر از نوع تحقیقات توصیفی بود که به صورت میدانی اجرا شد. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساختهای استفاده شد که روای محتوایی آن را اساتید متخصص در زمینه اوقات فراغت (10 نفر) و کارشناسان ضایعه نخاعی (5 نفر) تأیید کردند و پایایی آن نیز در یک مطالعه مقدمانی 79/0 به دست آمد. نمونه آماری شامل 375 نفر از افراد ضایعه نخاعی تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور بود که به صورت تصادفی از 10 استان کشور، انتخاب شدند (12851=N). با توجه به روش تحقیق از روشهای رایج آمار توصیفی برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده گردید. یافتهها: نتایج نشان دادند که افراد ضایعه نخاعی حدود 38 دقیقه در روز فعالیت بدنی تفریحی داشتند که زمان بیشتری به حرکت با ویلچر (3/25 دقیقه/روز) اختصاص داشت. حرکت با ویلچر همچنین، رایجترین فعالیت بدنی تفریحی آنها بود. از نظر شدت انجام فعالیتها نیز افراد ضایعه نخاعی، بیشتر با شدت کم و متوسط به فعالیت بدنی میپرداختند. بحث و نتیجهگیری: با توجه به نقش حیاتی فعالیتهای بدنی تفریحی در زندگی افراد ضایعه نخاعی و در مقایسه با سایر پژوهشهای صورت گرفته در خارج از کشور میتوان نتیجه گرفت که سطح فعالیتهای بدنی تفریحی افراد ضایعه نخاعی ایران پایین است که به توجه و برنامهریزی مسئولان نیاز دارد.
خلاصه ماشینی:
علاوه بر اين براي بسياري از افراد، ضايعه نخاعي 1Recreation 5Basrur 2Leisure 6Leisure Time Physical Activity 3Society of Leisure 7People with Spinal Cord Injury 4Leisure Civilization منجر به کاهش يا پايان مشارکت در فعاليت هاي بدني تفريحي خواهد شد (٢١، ٢٢).
در تحقيق آربور و مارتين ٩(٢٠٠٩) نيز حدود ٥٤ درصد از افراد ضايعه نخاعي در فعاليت هاي بدني تفريحي مشارکت داشتند که ميانگين زمان فعاليت هاي بدني در اوقات فراغت براي آنان ٣٦/٤٨±٢٠/٥٤ دقيقه در روز ذکر شده است (٢٧).
بر طبق نتايج تحقيق مارتين و همکاران (٢٠١٠)، افراد ضايعه نخاعي زمان بيشتري را صرف فعاليت هاي بدني با شدت متوسط (٤٩/١١±٢٥/٤٢) ميکردند و بعد از 1Han 6Martin Ginis 2Hilgenkamp 7Wheeling 3Carpenter 8Tasiemski 4Arm Ergometry 9Arbour, Martin Ginis 5Buchholz آن بيشتر زمان را به ترتيب به فعاليت هاي بدني سبک (١٤/٧٧±١٩/٣٧) و شديد (٥٢/١٧±١٠/٢٢) اختصاص مي دادند.
گردآوري اطلاعات به اين 1Knight 3Martin Ginis and Latimer 2Physical Activity Recall Assessment for People 4Bassett and Martin Ginis with Spinal Cord Injury نحو بود که پس از دريافت معرفينامه از دانشکده و با حضور در استان هاي منتخب و هماهنگيهاي لازم با ادارات بهزيستي استان ها و شهرستان ها و در مواقعي با همکاري انجمن هاي ضايعه نخاعي، پرسش نامه ها با ارائه توضيحات کامل در اختيار کارشناسان تيم هاي ضايعه نخاعي هر استان که امور مربوط به افراد تحت پوشش سازمان بهزيستي را پيگيري ميکردند، قرار گرفت .
Craven C, Hicks AL, Hayes KC, Latimer AE, McColl MA, Potter PJ, and Wolfe DL (2009).
Greater daily leisure time physical activity is associated with lower chronic disease risk in adults with spinal cord injury.