چکیده:
روابط تاریخی کشورمان با جنوب شرقی آسیا دارای قدمت طولانی است که از طریق جادة ابریشم و راه دریایی (ادویه) در مسیر به هند، جنوب شرقی آسیا و چین موجب گفتگوی عمیق در مناسبات تاجرانی و فرهنگی شده است. قدمت روابط به دورة اشکانیان (250 سال ق.م ) میرسد که آیین زرتشت به وسیلة بازرگانان ایرانی انتشار یافت. پس از اسلام، سابقة تحکیم روابط به قرن اول یا حداقل قرن سوم ه.ق می رسد که اوج آن قرون 14 تا 19م. است.آیا واژههای فارسی دخیل در زبان ملایو یکی از شواهد قدمت روابط است؟ با استفاده از فرهنگنامههای رسمی ملایو و اندونزیایی و مقایسة واژهها با کلمات فارسی و بررسی تحقیقات محققان اندونزیایی، مالزیایی و اروپایی از ابعاد دستوری، تلفظی، معنایی، کاربردی، اصطلاحات و ضرب المثلها به این نتیجه میرسیم که اوج روابط و تعاملات قرون 14 تا 9 م. بوده است. غفلت از دورة 250 سال قبل از میلاد تا قرن 14 جایز نیست؛ آغاز تعاملات زبانی به قبل از اسلام و حداقل به دورة ساسانیان میرسد. با ورود اسلام، این تعاملات عمیقتر شد؛ چرا که در نتیجة تعاملات پادشاهان ایرانی و مردم با اعراب، فارسی بر زبان عربی تاثیر بسیار گذاشت. حدود 400 واژة فارسی دخیل در زبان ملایو شناسایی شده است. در مقایسة واژهای رایج و ادبی ملایو و فارسی، تعداد 50 واژة فارسی در خزانه لغات زبان ملایو به بخش ادبی منتقل شده و از رایج بودن واژه های فارسی در زبان ملایو به تعداد 100 واژه کاسته شده است. حضور بیش از 280 واژه عربی دخیل در زبان ملایو متاثر از «ت» فارسی، «ی»نسبت و مشدد و کثرت استعمال و بیش از 50 نام ایرانی رایج ، نمایشگر عمق روابط ایران با منطقه است. حضور بیش از 143 واژه در بخش تاجرانت و مرتبط با مواد موجود در طبیعت و بیش از 128 واژه در امور مذهبی و حکومتی اهمیت امور بازرگانی و حکومتی و قدمت روابط بازرگانان و علما و پادشاهان و مردم منطقه قبل و بعد از اسلام را نشان میدهد.در این راستا، ضرورت توجه به این دینامیسم زبانی و توسعه و تعمیق آن - به ویژه با عنایت به اینکه نیمی از واژههای دخیل فارسی هنوز رایج هستند - موجب گسترش روابط و پیوندهای کشورمان با منطقة جنوب شرقی آسیا میگردد.
خلاصه ماشینی:
پیوندهای تاریخی- فرهنگی ایران و جنوب شرقی آسیا: واژه های فارسی دخیل در زبان ملایو محمد خوش هیکل آزاد 1 چکیده روابط تاریخی کشورمان با جنوب شرقی آسیا دارای قدمت طولانی است که از طریق جادة ابریشم و راه دریایی (ادویه ) در مسیر به هند، جنوب شرقی آسیا و چین موجب گفتگوی عمیق در مناسبات تاجرانی و فرهنگی شده است .
علاوه بر این ، تأثیر زبان فارسی بر زبان های عربی، ترکی و سانسکریت و در عین حال ،تأثیر بر اسامی و ضرب المثل ها هم مورد بررسی قرار گرفته که به ترتیب جمعا ٢٥٠ واژه عربی، ترکی و سانسکریت ایرانی شده و ٥٨ نام ایرانی در حوزه تمدنی ملایو شناسایی شده است .
حوزة تلفظ تغییرات تلفظی و معنایی نیز دو بعد دیگر از بررسی مقایسه ای واژه های دخیل هستند که هر چه بیشتر تعامل در زبان ملایو و فارسی را در زمانی بسیار طولانیتر هویدا می سازد.
حوزة معنا در ارتباط با تغییرات معنایی واژه های فارسی دخیل نکات ذیل قابل توجه است : ١- تعداد ١٤٧ واژة فارسی دخیل - بدون اینکه معنای آن ها تغییر یابد- عینا ودر همان معنا یا معانی فارسی در زبان ملایو به کار رفته است .
٩- تعداد ٣ واژه دخیل در معنای معکوس خود به کار رفته اند برای نمونه : واژة بدبخت در زبان ملایو -که در یک معنا نوعی فحش و توهین به فرد است - یا هنر که در زبان ملایو کلاه برداری، حیله و نیرنگ و آشوب معنا شده است یا بی نوا که در بیان توهین و سرزنش در ملایو کاربرد دارد.