چکیده:
علینامه، منظومهای کهن، برجای مانده از قرن پنجم هجری، است که به سبک شاهنامه فردوسی، در دلاوریهای امام المتقین حضرت علی (ع)، وقایع جنگهای صدر اسلام و دوران چهار و اندی سال خلافت ظاهری آن حضرت (ع)، در 11220 بیت در بحر متقارب، به نظم در آمده است. این منظومه، با اسلوبی کهن، نخستین تجربه شعر حماسی شیعهی امامیه اثنیعشری است، که هم از نظر قدمت تاریخ حماسههای شیعی و هم از نظر در برداشتن نوادر لغات و ترکیبات فارسی کهن، در کمال اهمیّت است و تاکنون گمنام مانده و در کتب تاریخ ادبیات فارسی به آن اشارهای نشده است. در این نوشتار، به بخش دیگری از منظومهی علینامه که در نقل وقایع حضور حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در رکاب حضرت امیرالمومنین (ع)، در جنگ صفین (نبرد با قاسطین) است و نیز در پایان نوشتار، به وقایع حضور ابوالفضل العباس(ع) در این این کارزار، در سنین نوجوانی، پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
"/> نه من حیدرم گر بدین ذوالفقار از این قاسطین بر نیازم دمار بگفت این و پس گفت مالک کجاست بیارید کاو درد ما را دواست هم اندر زمان مالک نامور بر مرتضی رفت چون شیر نر به سالار دین گفت ای شیرگیر چه فرمان دهی مر مرا ای امیر بدو گفت حیدر هم اندر زمان سوی مصر شو با سپاهی گران که دشمن در مصر بگرفت تنگ شب و روز با مصریان است جنگ چو مالک بدین سان سپه را براند علی نیز مردان دین را بخواند به یاران بگفت این زمان سر به سر بسازید این بار کار سفر چو باید همه آلت کارزار بسازید اکنون صغار و کبار به شبیر پاکیزه دین گفت باز یکی نامه بنویس ایا سرفراز بر پیر عمار اندر زمان به زودی تو وی را بر ما بخوان بگو تا بیارد زمکه سپاه ز بهرای جنگ آن یل دین پناه بر احنف قیس تو زان سپس یکی نامه بنویس و بفرست کس بگو تا بیارد سپاهش چو باد به نزد من آن مرد فرخ نژاد حسن بر مراد امام الانام نوشت این همه نامه ها را تمام فرستاد آن نامه ها در زمان که آیند نزد علی مهتران به ظاهر این ابیات دستخوش تصحیف شده باشد، شبیر در زبان عبری به امام حسین علیه السلام اطلاق میشود، ولی در چند بیت بعدی تصریح میکند که امام حسن علیه السلام این نامهها را بنا به دستور امام نوشت و فرستاد.