چکیده:
خوارج نام فرقه ای است که در جنگ صفین بعد از ماجرای حکمیت شکل گرفت . اینان به داشتن روحیه هایی متناقض از دینداری مفرط تا قتل مخالفان بیگناه مشهور بودند. خوارج به گروه های متعددی تقسیم می شدند. افراطی ترین فرقه خوارج خوارج ازارقه بودند که بیشتر حامیان و سردسته های آن از قبیله بنی تمیم و موالی تشکیل می شد. آنان به قتل کودکان و زنان مخالفان خود معروف اند. این مقاله با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با طرح این سوال که چه متغییرهایی بر روحیه خشونت آمیز خوارج ازارقه تاثیرگذار بوده است . به بررسی آنان میپردازد. حاصل تحقیق حاکی از این است که سابقه بدویت و روحیه جنگاورانه آنان ، جامعه ستیزی، محرومیت اقتصادی و رویکرد افراطی به دین بر روحیه و رفتار آن تاثیرگذار بود.
خلاصه ماشینی:
زمينه هاي خشونت طلبي خوارج ازارقه در قرن اول هجري مسعود بهراميان ١، سپيده محمد بيگي 2 ١ دانشجوي دکتراي تاريخ اسلام ، دانشگاه پيام نور واحد بين الملل قشم ٢ دانشجوي دکتراي تاريخ اسلام ، دانشگاه مذاهب اسلامي چکيده خوارج نام فرقه اي است که در جنگ صفين بعد از ماجراي حکميت شکل گرفت .
آيا اين افرادي که سابقه تمرد از حکومت مرکزي را داشتند و سپس در زير علم اسلام مناطقي از عراق و ايران را فتح کردند از کشتن انسان ها واهمه داشتند؟ مسلم است آناني که در جاهليت به جنگجويي و غارتگري مشهور بودند و با ظهور اسلام بيشتر نواحي عراق و ايران به دست آنان گشوده شد از قتل مخالفان خود هراسي به دل راه نمي دادند.
در اين عصر وضعيت اجتماعي شروع به سربرآوردن کرد که وجه تمايز آن گسترش روزافزون تفاوت اجتماعي فقرا و ثروتمندان بود اقدامات عثمان در زمينه مالي در سرزمين عراق باعث افزايش کنترل حکومت مرکزي بر درآمدهاي مالياتي شد، (لاپيدوس ، ١٣٨١: ١٠١) در اين زمينه نقل شده است که «عبدالرحمان بن اخنس اسدي» شحنه کوفه در زمان سعيد بن عاص در جمع کوفيان گفت : «عراق و سواد آن قريش را به منزلت بوستان است ، چندان که از آن بخواهيم ، در تصرف گيريم و چندان که بخواهيم بگذاريم » (ابن اعثم کوفي، ١٣٨٠: ٣٣٤) جماعت خوارج به کمک افراد ناراضي و قاطعان طريق به شدت هرچه تمام تر مزاحم حکومت بني اميه بودند (ممتحن ، ١٣٦٨: ٢١٤).