چکیده:
انقلاب و بهویژه دفاع مقدّس، با ظرفیّتهای خود؛ از جهت رهبری الهی، اعتقاد به غیب، توجّه به آموزههای قرآنی،گرایشهای معنوی-عرفانی و وجود جوانان شهادتطلب، زمینههایی را فراهم نمود تا مضامین عرفان در ادب پایداری بازتاب یابد؛ در این میان، قزوه، شاعر آیینی معاصر، با اشراف به حوزۀ دروندینی و ادب سنّتی، توانست به خوبی در این حیطه راهیابد؛ چنانکه کاربرد واژگان و اصطلاحات عرفانی در شعر او دارای بسامدبالایی است. بیان شیوههای گوناگون کاربرد این عناصر در آثارش از تعبیرها، تلمیحهای مشترک قرآنی-عرفانی و اسامی کتابهای عارفان و صوفیان از وسعت اطلاّعش حکایت دارد. نقد و محاکات شاعر از متظاهران به عرفان و تصوّف، نیز رونمایی از اندیشة منفعلانۀ این گروه و نظام اندیشگی او به عرفان میدانی و جهادگرانه جایگاه ویژه دادهاست. این پژوهش که به شیوة کتابخانهای و تحلیلمحتوا نگاشته شده؛ رهیافتی است به اهمیّت موضوع عرفان در ادب پایداری و ظرفیّتهای ادبی این شاعر که میتواند احیاگر برجستگیهای اخلاقی و فضیلتهای فراموششدة دفاع مقدّس نیز باشد.
Regarding the issues of divine leadership, belief in the unseen, heeding the teachings of Quran, spiritual-mystical tendencies, and martyrdom-seeking youths, revolution, and especially Holy Defense, with its potentialities, provided the ground to reflect mystical themes in resistance literature. With his mastery in the fields of religious and traditional literature, the contemporary occasional poet, Qazeh, could find his way into in this area well, as he has frequently used mystical words and phrases in his poetry. Employing these elements in his works, in various ways such as interpretations, Qranic-mystical allusions, and the names of books by mystics and Sufis suggest the extent of his knowledge. His criticism of pretenders to mysticism, and his unveiling of their passive way of thinking and his own thought system have provided a special place for practical Sufism. The present study, carried out based on library research method and content analysis, is an approach to the importance of mysticism in resistance literature and the poet's literary capacities that could be the reviver of the forgotten prominence of moral virtues of the Holy Defense.
خلاصه ماشینی:
بررسی مضمون ها و حوزه های عرفان در مجموعۀ اشعار قزوه (علمی-پژوهشی) 1 علی عابدی 2 دکتر حسین یزدانی چکیده انقلاب و به ویژه دفاع مقدس ، با ظرفیت های خود؛ از جهت رهبری الهی، اعتقاد به غیـب ، توجـه بـه آموزه های قرآنی،گرایش های معنوی-عرفانی و وجود جوانان شهادت طلب ، زمینه هایی را فراهم نمود تا مضامین عرفان در ادب پایداری بازتاب یابد؛ در این میان ، قزوه ، شاعر آیینی معاصر، با اشراف به حوزة درون دینی و ادب سنتی ، توانست به خوبی در این حیطه راه یابد؛ چنانکه کاربرد واژگان و اصـطلاحات عرفانی در شعر او دارای بسامد بالایی است .
» (قبادی، ١٣٧٣: ٢٨١) و این آمیختگی حماسه و عرفان در ادب پایداری، سبک تازه ای را به وجود آورد که ضمن توصیف اعمال پهلوانی و مردانگـی رزمنـدگان ، لطافـت هـای روحـی و ظرافت های اخلاقی آنان را از نظر دور نداشت ؛ چنین بود کـه «طـرح ، اسـطوره هـا و چهـره هـای عملی و احساس رقیق وطن گرایانـه ، بـیآنکـه بـه مرزهـای ملیـت پرسـتی نزدیـک شـود، همـراه باورهای دینی در شعر حضوری جدی و ملموس دارد.
این رهیافت ها ما را رهنمون میکند به اینکه ، یکی از منابع و اسناد آیندگان برای شناخت مبانی معرفتی رزمندگان دفاع مقدس از شور، وجد، حال و صفای ذاتی آنان گرفته تا ولایت پذیری، پایداری و ایثارشان ، نیز پیروزی بر مهاجمان ؛ همین اشعار شاعران ادب پایداری و از جمله شاعر مورد بحث ماست و این همه ، دلایلی است بر اهمیت این مسئله .