چکیده:
قرارداد اجاره ی اشخاص بعد از عقد بیع از پرکاربردترین عقود محسوب میشود و به همین دلیل ، بروز اختـلاف در این عقد اجتناب ناپذیر است ؛ اما با شناسایی اختلافات میتوان تا حدود زیادی از بروز آن ها جلوگیری کرد و یا در صورت بروز با روشی مناسب به اجرای عدالت و احقاق حق پرداخت . این نوشتار با هدف مذکور و با عنوان «چگونگی حل اختلاف بین اجیر و مستاجر در فقه و حقوق » با طبقه بندی اختلافات اجیر و مستاجر، در قرارداد اجاره از انعقاد عقد تا خاتمه ی آن به این مهم میپردازد.
خلاصه ماشینی:
"الف ) بروز اختلاف قبل از انجام کار هر گاه طرفین قرارداد قبل از انجام کار اختلاف کنند که آیا انجام کار به نحو اجاره بوده یا تبرعا صورت گرفته است بنابراین که مسأله را از باب تداعی بدانیم یا این که اجاره اثبات نگردد، طرفین سوگند یاد میکنند و در نتیجه هر یک از طرفین اگر مالی در دست دیگری داشته باشد به آن رجوع میکند و اجرتی بر مأذون در استیفاء منفعت تعلق نمیگیرد١ زیرا استصحاب عدم اجاره ، 2 حق اجرت طرف مقابل را نیز نفی میکند.
در صورتی که عامل به قصد تبرع برای دیگری کاری انجام دهد نمیتواند طلب اجرت کند هر چند که در عرف برای آن عمل اجرتی باشد یا عامل به طور معمول مهیای انجام عمل در مقابل دستمزد باشد؛ بنابراین طبق ماده ی فوق ، اصل در منفعت مستوفات ، ضمان است مگر این که مالک آن را مجانا بذل کند؛ به عبارت دیگر، با توجه به بخش اخیر ماده ی مذکور، داشتن قصد تبرع ، امری خلاف اصل است ،١ و کسی که آن را ادعا میکند مدعی محسوب شده و طبق قاعده ی «البینه علی المدعی» باید از عهده ی اثبات ادعای خود برآید."