چکیده:
نوشتاری که در پیش روی دارید کوشش و پژوهشی است درباره بازنمایی جلوه هایی از
قرآن و حدیث در اشعار سیدحمیری؛ که یکی از شعرای متعهد اسلام است و در اشعارش
فراوان از آیات و احادیث در جهت اثبات حقانیت اهل بیت (ع) استمداد جسته و با احتجاج به
قرآن کریم و احادیث آن را برهانی می کند. اثرپذیری سید حمیری از قرآن و حدیث پیدا و
آشکار و از نوع اثرپذیری گزاره ای اقتباسی و تضمین است که با غرض استشهاد و استناد
برگزیده شدند . بهره گیری و اثرپذیری سید از قرآن و حدیث به سروده اش حرمت و
قداست بخشید تا آنجا که امام صادق(ع)وی را«سیّد الشعر»نامیده اند.
خلاصه ماشینی:
سید در اشعارش بیشتر به مدح و منقبت علی (ع ) پرداخته و از فرهنگ قرآنی خود در جهت اثبات علم و آگاهی حضرت و در بیان ولایت اهل بیت (ع ) و طهارت ائمه اطهار (ع ) و غیره مدد می گیرد و با استشهاد و احتجاج به قرآن کریم آن را برهانی می کند.
فمن أرادالعلم فلیأت الباب (مجلسی ، بحارالانوار، ج ٣٨، ص ١٨٩) استشهاد می کند که علی (ع ) دروازه شهر علم است و نیز به این حدیث پیامبر (ص ) که «أقضاکم علی » و بنا بر روایت ابن عباس از خلیفه ی دوم «و أقضانا علی » (الحاکم نیشابوری ، مستدرک ، ج٣، ص ٣٠٥) اشاره می کند و اشعار بسیار جالب و متنوعی در این موضوعات سروده است : مـن ذا تـشـاغـل بـالنبی و غسلـه و رأی عن الدنیـا بذاک عــــزاء من کان أعلمهم و أقضاهم و مــن جـعـل الـرعیة و الرعاة ســــواء مـن کان بـاب مدینة العلم الــذی ذکـر النـزول و فسـرالأبـنــــاء مـن قـیـل لـولاه و لـولا عـلـمـه هـلـکـوا و عـانوا فتـنة صمـــاء (دیوان سید حمیری ، ص ٢٤) ٣- خوابیدن حضرت علی (ع ) در بستر حضرت رسول (ص ) سید حمیری در قصاید بسیاری حادثه ی «لیلـة المبیت » را متذکر شده و در تبیین آن از قرآن مجید به نحو احسن استفاده نموده است که در ذیل به آن اشاره می شود.