چکیده:
عوام گرايي يكي از عوامل تأثيرگذار بر چگونگي شكل گيري سياست كيفري كشورها در
دهه هاي اخير بوده است. برخلاف عوامگرايي در حوزه كنترل جرايم خشونت بار و جرايم
اقتصادي كه در دوره هاي زماني خاصي فرصت ظهور مي يابند، توسل به جنبه هاي
نمادين مقابله و سركوب در سياستهاي كنترل مواد مخدر پيشينه طولاني تري داشته و
اين گفتمان از ظرفيتهاي زيادي براي جلب حمايت افكار عمومي برخوردار است. از
جمله مشخصه هاي گفتمان عوامگرايي در قلمرو مواد مخدر مي توان به تقاضا براي
افزايش اختيارات نهادهاي مسئول مبارزه با مواد مخدر، تبديل اعتياد به مواد مخدر از
مسأله اجتماعي محلي و بومي به مسأله فرامرزي كه ريشه در آن سوي مرزها دارد، بالا
بردن سطح انتظارهاي عمومي از توسل به ابزارهاي كيفري براي حل مسأله مواد مخدر،
بهرهگيري از گفتمان جنگ در مقابله با آن و دشمن پنداري مجرمان مواد مخدر،
بسترسازي براي طرح ضرورت توسل به يك نظام كيفري استثنايي و بياعتنايي نسبت
به موازين دادرسي عادلانه و حق تجديدنظرخواهي محكومان و نيز تمركز بر شاخص -
هاي سخت افزاري مانند تعداد معتادان جمعآوري شده و ميزان مواد مخدر كشف شده
براي نشان دادن ميزان موفقيت اشاره كرد. مقاله حاضر كوششي است براي توصيف
جنبه هاي گوناگون عوامگرايي در سياستهاي كيفري ناظر بر كنترل مواد مخدر. براي
گردآوري اطلاعات از روشهاي كيفي مانند نمونه پژوهي، تحليل گفتمان مقام هاي
رسمي و تجزيه و تحليل محتواي اسناد و مدارك پليسي و قضايي استفاده شده است.
خلاصه ماشینی:
"سیاسـت مـداران طـرف دار عوام گرایی با تکیه بر این ادعا که دغدغه هـا و نگرانـی هـای مـردم در بسـیاری از دیـدگاه هـای کارشناسی نادیده انگاشته می شود، اتخاذ سیاست های عامه پسند، که در ظاهر درصدد تأمین منافع عمومی جامعه است ، را در اولویت قرار می دهند؛ در حالی که پژوهش هـای علمـی بیـان گـر ایـن واقعیت است که اظهارنظرهای مردم پیرامون مسائل اجتماعی لزوما بـر مبنـای منطـق علمـی و عقلانی استوار نیست ، بلکه بیشتر تحت تأثیر چگونگی بازنمایی رسانه ای اخبار مربوط بـه جـرایم مواد مخدر و زبان مورد استفاده در گفتمان مقام های سیاسی و رسمی قرار دارد.
از جملـه مشخصه های این رویکرد عوام گرایانه می توان به تقاضا برای افزایش اختیارات نهادهای مسـئول کنترل جرم ، تبدیل اعتیاد به مواد مخدر از یک مسأله اجتماعی و بومی به یک توطئه بین المللی و فرامرزی ، القای حالت جنگی در مقابله با این پدیـده و بسترسـازی بـرای توسـل بـه یـک نظـام دادرسی کیفری استثنایی ، دست وپاگیر تلقی نمودن اصول و موازین دادرسی عادلانه در رسـیدگی به اتهام های جرایم مواد مخدر، و نیز تمرکز بر شاخص های سخت افـزاری ماننـد تعـداد معتـادان جمع آوری شده ، میزان مـواد مخـدر کشـف شـده ، تعـداد پرونـده هـای رسـیدگی شـده و شـدت محکومیت های صادره برای سنجش میزان موفقیت اشاره کرد."