چکیده:
تصویب قانون اساسی عراق در سال 2005 میلادی و تشکیل حکومت فدرال در عراق و در نتیجه آن، ایجاد منطقه خودمختار کردستان عراق تأثیرهایی شایان توجه را بر کشورهای همجوار داشتهاست. به دلیل همجواری مرزی اقلیم کردستان با مناطق کردنشین کشورمان و نیز پیوندهای فرهنگی و قومی میان آنها، برخی تهدیدهای نرم ضد جمهوری اسلامی ایران ایجادشدهاست. اهمیتیافتن فرهنگ و هویت کردی، ارتقای سطح مطالبات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی ازجمله تهدیدهای نرمی هستند که امنیت کشورمان را تهدیدمیکنند. هدف این پژوهش که ابتنای آن بر روش توصیفی- تحلیلی است، بررسی وجوه مشترک میان کردهای دو کشور، بررسی منابع قدرت نرم کردها، بیان سابقه مبارزات کردها و داعیههای قدیمی آنان برای تحقق «کردستان بزرگ» است. جنبه نوآوری این تحقیق، تحلیل اتفاقهای کردستان عراق در چارچوب تهدید نرم ضد جمهوری اسلامی ایران است؛ بنابراین این پژوهش در پی پاسخگویی به این پرسش است که تحولهای اخیر کردستان عراق چه تهدیدهای نرمی را متوجه امنیت کشورمان کردهاست. مؤلفان بر این اعتقادند که به دلیل قرابت فرهنگی، هویتی و نژادی و نیز قدرت نرم اقلیم کردستان، خودمختاری کردستان عراق در کنار فعالیتهای آنان درراستای اعتلای هویت کردی تهدیدهایی نرم را ضد کشورمان ایجادمیکند.
خلاصه ماشینی:
به¬نظرمی¬رسد با وجود قدمت مسئله¬دارشدن شاکله¬های فرهنگی و هویتی نزد کردها، رویدادها و تحول¬های معاصر نظیر نشریه و تعمیق فناوری¬های نوین ارتباطی- اطلاعاتی، نفوذپذیرشدن فزاینده مرزهای اجتماعی و درهم¬تنیدگی جهانی و گسترش ارزش¬های جهان¬شمول، به تشدید ضایعات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی منجرشده¬اند (نش، 1380: 3 تا 290) که در این راستا کردها نیز با توجه به هویت قومی تأثیرگذار می¬توانند ابزاری مناسب را برای اعمال خواست¬های قومی خود در سایر مناطق داشته¬باشند و در همین زمینه، حکومت اقلیم کردستان (که بنیان آن براساس «کردایتی» یا همان هویت کردی است) با فهم این موضوع که هر حکومتی برای حفظ موجودیت خود و رویارویی و تقابل با چالش¬های درونی و بیرونی، ناگزیر است، بر تمایل¬ها و ارزش¬هایی تکیه¬کند که ماهیت حکومت را تشکیل¬داده و آرمان سیاسی آن جامعه¬اند و بکوشد که از این ابزار استفاده¬کند.
ارتقای سطح خواست¬های قومیتی در سطوح مختلف جامعه کردها در ایران را باید از دیگر تهدیدهای نرم حکومت اقلیم کردستان به¬شمارآورد و به¬رغم عدم وجود تبعیض قومیتی در کشور، خواست¬هایی نظیر آزادی ترویج زبان و فرهنگ کردی، رفع تبعیض اقتصادی- اجتماعی و عمران منطقه¬ای، داشتن اختیارها و حق مشارکت فعال سیاسی و نظایر آنها را باید ازجمله درخواست¬های اکراد دانست (حافظ نیا، همان: 23) که به¬طور عمومی، تحت تأثیر تحول¬های اقلیم کردستان، روند فزونی داشته¬است.
وجود تهدیدهای نرم برپایه قومیت و ناسیونالیسم قومی ازجمله تهدیدهایی است که به-تازگی در برخی مناطق ایران مشاهده¬می¬شود اما تهدید هویتی و قومیتی کردها با توجه به جریان خودمختاری کردستان عراق جدید، تأثیری بیشتر برای به¬چالش¬کشیدن امنیت ملی ایران داشته¬است.