چکیده:
دو کتاب «سووشون » سیمین دانشور و «تپه بزرگ » سهیر قلماوی از جمله نخستین بارقه - های بیداری اسلامی و بازتاب مبارزه با استعمار در کشورهای ایران و مصر است که هر دو داستان در بحبوحه جنگ جهانی دوم و اشغال ایران و مصر به وسیله انگلیسیها اتفاق افتاده است . در این مقاله که به روش تحلیلی – توصیفی میباشد، با تطبیق داستان «تپه بزرگ » از سهیر قلماوی و «سووشون » از سیمین دانشور به بیان اوضاع استعمار در کشورهای فقیر و شیوه و نحوة اشغال استعمارگران در این کشورها پرداخته شده است . هر دو نویسنده ، افکار و اندیشه های ضد استعماری و بیگانه ستیزی داشته اند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که در هر دو داستان نیروهای استعمار انگلیس با سیاست همیشگی، یعنی تفرقه افکنی در کشورهای ایران و مصر دودستگی ایجاد میکنند و سرانجام موفق میشوند با استفاده از تطمیع افراد ساده اندیش ، هر دو کشور را به اشغال خود درآورند و گروه اندکی را که در برابر آنها مقاومت میکردند از پای درآورند.
خلاصه ماشینی:
"(ذوالفقاری،١٣٧٩: ١٣٤) در داستان «تپۀ بزرگ » از سهیر قلماوی نیز چنان که در داستان سووشون بیان شده است درون - مایه و مضمون داستان اشغال دو کشور (ایران و مصر) به وسیلۀ نیروهای استعمار پس از جنگ جهانی دوم و قحطی و نبود امکانات غذایی در بین مردم است .
سپاه مصر به دو دسته تقسیم شد گروهی به رهبری «عرابی پاشا» در برابر قوای مهاجم ایستادند و گروه دیگر که انگلیسی ها آن ها را با پول و وعده ، تطمیع کرده بودند به سرکردگی مزدوری چون «توفیق پاشا» زمینه را برای اشغال قوای بیگانه فراهم نمودند (در داستان سووشون نیز استعمار از همین حربه سود جست و ابوالقاسم خان (خان کاکا) برادر یوسف ، با انگلیسیها هم دست شد و آذوقه را از مردم میگرفت و به قوای بیگانه میداد و یوسف در برابر او ایستاد و او را سرزنش کرد) همان گونه که از هر دو داستان بر میآید بارقه های مبارزه با استعمار برای نخستین بار در دو کشور اسلامی صاحب تمدن و فرهنگ ایران و مصر به چشم میخورد که نویسندگان و هنرمندان خود را در / قالب داستان به بیداری فرا میخواند که این آثار زمینۀ رشد بیداری اسلامی و مبارزه با استعمار پیر را برای دیگر نویسندگان فراهم میکند."