چکیده:
در این پژوهش به کمک دادههای روزانهی دمای کمینه، بیشینه و میانگین درونیابی شدهی پایگاه دادهی اَسفَزاری ، تغییرات 6 شاخص اقلیمِکشاورزی در ایران طی دورهی 1962-2004 بررسی شد. در ابتدا برای هر کدام از یاختهها، میزان شاخص برآورد شد و سپس به کمک روش ناپارامتری من- کندال و روش پارامتری رگرسیون خطی، معنیداری روند و نرخ آن محاسبه شد. بطور کلی نتایج این پژوهش بیانگر روند افزایشی این شاخصها بر روی مناطق پست و کمارتفاع ایران است. درحالیکه بر روی بلندیها و ارتفاعات بصورت پراکنده روند شاخصها منفی است. شروع دورهی رشد(SGS ) زودتر آغاز میشود و پایان دورهی رشد( EGS) همراه با تأخیر است. همین امر منجر به افزایش طول دورهی رشد(GSL ) در ایران شده است. شروع زودرس دورهی رشد سهم بیشتری در افزایش طول دورهی رشد دارد.
خلاصه ماشینی:
"بـرای نمونه ، فریچ و همکاران ١٠(٢٠٠٢) برای کل کره زمین دورهای را که دمای روزانه در بـیش از ٥ روز متـوالی بزرگتـر از ٥ درجه سانتی گراد باشد تا زمانی که دمای روزانه در بیش از ٥ روز متوالی کوچکتر از ٥ درجـه سـانتی گـراد باشـد، طـول فصل رشد نامگذاری می کنند.
در ایران نیز خیراندیش در پایان نامه خود اثرات تغییر اقلیم بر طول فصل رشد در چند نمونه اقلیمی ایران را مطالعه کرد، ولی او از شاخص ها و آسـتانه هـای اقلیمـی بـرای شناسایی طول دوره رشد استفاده کرد.
جدول ١) شاخص های استفاده شده در این پژوهش <TD>ردیف </TD> <TD>نماد </TD> <TD>مفهوم </TD> <TD>یکا </TD> <TD> 1</TD> <TD> SGS</TD> <TD>شروع دوره رشد </TD> <TD>روز میلادی </TD> <TD> 2</TD> <TD> EGS</TD> <TD>پایان دوره رشد </TD> <TD>روز میلادی </TD> <TD> 3</TD> <TD> GSL</TD> <TD>طول دوره رشد </TD> <TD>روز </TD> <TD> 4</TD> <TD> FFP</TD> <TD>دوره بدون یخبندان </TD> <TD>روز </TD> <TD> 5</TD> <TD> GDD</TD> <TD>درجه روز رشد </TD> <TD>درجه روز </TD> <TD> 6</TD> <TD> CHU</TD> <TD>واحد گرمای محصول </TD> <TD>درجه روز </TD> شروع دوره رشد(SGS): اولین روزی از سال که میانگین دمای روزانـه دسـت کـم در ٦ روز متـوالی دمـای بـالای ٥ درجه سلسیوس را ثبت کرده باشد، شروع دوره رشد نامگذاری می کنند.
در کرمان و شمال استان فارس نیز نرخ شـیب رونـد منفـی حـدود ١٥ روز در دهـه اسـت ؛ درحـالی کـه بـر روی ارتفاعات شهرکرد، کردستان، زنجان-اردبیل و به صورت پراکنده بر روی البرز روند مثبت است و دوره شـروع رشـد بـه تأخیر افتاده است ."