چکیده:
در حوزة نظری، یکی از مهمترین مشکلات علم سیاست در جامعة ایران، آشفتگی مفاهیم سیاسی است. به جرأت میتوان گفت این آشفتگی حتی در مهمترین مفهوم علوم سیاسی یعنی«دولت» نیز وجود دارد. در حوزة عملی نیز یکی از مهمترین موانعرشد و گسترش جامعة مدنی در تاریخ معاصر و ایران امروز، پایداری ساختار «اختلاف» بین «ملت» و «دولت» است؛ زیرا واژة «دولت» چه در متون ادبی کهن و چه در زبان نوشتار و گفتار امروز ما کاربردهای متنوعی داشته است. لذا بهسبب ابهاماتی که در زبان حقوقی و سیاسی معاصر در این زمینه وجود دارد، ضروری مینماید برای رفع این نقیصهها و روشن شدن مفهوم «دولت» تا حد امکان، چارهاندیشی شود. این امور، خود از ضرورت بازشناسی مفهوم «دولت» در اندیشة سیاسی ایرانِ دوران میانه و قدیم حکایت دارد. بر این اساس سعی ما در این نوشته نشان دادن مفهوم «دولت» در اندیشة سیاسی ایرانِ دوران میانه و قدیم خواهد بود. این مقاله، روش گفتمان و از میان همة نظریهپردازان گفتماننیز، نظریة گفتمان لاکلا و موفهرا بهکار برده است. پژوهش حاضر میکوشد با استفاده از مؤلفههای نظریة گفتمان لاکلا و موفه، بهبازشناسی مفهوم «دولت» در اندیشۀ سیاسی ایرانِ دوران میانه و قدیم (پیش از صفویه) بپردازد.
In field theory, one of the most important science policy issues in Iranian society, the political implications of chaos. Dare to say, even in the most turbulent political science, the concept of "state" exists. The area is also one of the most practical obstacles hindering the development of civil society in Iran's modern history and the stability of the "differences" between "nation" and "state" is. The word "state" in ancient literature and the written and spoken language today we have a variety of applications. However, due to ambiguity in the language of contemporary legal and policy in this area is necessary to address this shortcoming and to clarify the concept of "state" as far as possible, to remedy. This in turn suggests the need to recognize the concept of "state" in middle and old age has political thought. Therefore, in this paper we attempt to illustrate the concept of "state" in the political thought of the Middle and old. In this paper, the method is applied to the discourse. Among all the theories of discourse, discourse theory Lakla and Mouffe special place. Hence they have a theory that has its roots in linguistics, culture, society and politics push. Lakla and Mouffe, discourse semantics system of this know and articulate the three concepts, hegemony and emphasize the otherness of. The present study attempts to use the components Lakla and Mouffe's theory of discourse, to recognize the concept of "state" in the political thought of the Middle and old (pre-Safavie) pay.
خلاصه ماشینی:
البته طرح این نظریه به معنای آن نبود که ایرانیان خواهان تشکیل دولت جدیدی در جامعه بودند یا رویکرد خود را عوض کردند و به شریعت نامه نویسی روی آوردند؛ بلکه در واقع این گفتمان ، پیش از آنکه بدیلی برای گفتمان پادشاه آرمانی باشد، نشانه ای بود از هژمونی عناصر تازه وارد در شرایط و شکل جدید و با ادبیات جدید و در عین حال سازوکاری برای ادامة زندگی اندیشة ایرانشهری و تأمین مشروعیت پادشاه آرمانی در دورة ورود فرهنگ جدید عربی و دینی به ایران بود.
نمونه ای از بازپردازی عناصر گفتمان شاهی آرمانی در سیاست نامه ازآنجاکه سیاست نامه نویسی به عنوان جریانی از اندیشة سیاسی در ایران که در سپیده دم دورة اسلامی ایران زمین و در تداوم اندیشة سیاسی ایرانشهری تدوین شد، کهن ترین ، پابرجاترین و مهم ترین جریانی بود که در تاریخ اندیشة سیاسی در ایران پدید آمد و نیرومند شد و به تدریج ، دو جریان دیگر فلسفة سیاسی و شریعت نامه نویسی را در خود جذب و حل کرد (طباطبایی ، پیشین : ٨٥)، در اینجا برای نمونه به محتوای بخش هایی از سیاست نامة خواجه نظام الملک در زمینة موضوع خود اشاره می کنیم .
ازاین رو در گفتمان جدید میان تکوین دولت و اندیشة سیاسی ایرانشهری ، شکافی به وجود آمد که در نتیجة آن کم کم حفظ سلطنت به امری اولی و مهم تر از کارایی و کارویژة سلطنت مطلقه تبدیل شد تا جایی که حفظ اصل سلطنت مطلقه جدا از کارایی آن موضوع محوری بیشتر نظریه پردازان شد و به مرور هر کسی که با قدرت شمشیر می توانست به مقام سلطنت مطلقه دست یابد، صرف نظر از اینکه سایر صفات و ویژگی ها را داشته باشد یا نه مورد پذیرش قرار گرفت .