چکیده:
این پژوهش با تحلیل تماتیک جوکهای مبادلهشده در نرمافزار تلفن همراه «اتاق جوک»، در پی فهم آن است که چه مقولاتی با وساطت جوکها میان مخاطبان و تولیدکنندگان جوک مبادله میشود و هر یک از رویکردهای کلان جامعهشناختی از چه منظری به تحلیل جوکها و بهطورکلی محتوای طنز میپردازند. بهاین منظور پس از معرفی رویکردهای کلان مواجهه جامعهشناختی با طنز، بیش از 500 جوک ارسالشده از یک مقطع زمانی تا رسیدن به مرحلة اشباع ثبت و جهت استخراج تمهای اصلی کدگذاری و مقولهبندی گردید تا تصویری کلان از وضعیت مفهومی جوکها بدست آید. نتایج این پژوهش نشان میدهد جوکها بواسطة نفوذ آسانتر در فرهنگ عامه توانستهاند در زمینههای مذهبی، بهچالشکشیدن قدرت خرد و کلان، نقد رفتارها و خلقیات اجتماعی، بیان اعتراضات اجتماعی و ... اعلام موضع کنند. همچنین کژکارکردهایی نظیر رواج خیانت، طردهای جنسیتی و قومیتی، تلقین شرایط آنومیک، تحسین عادات غلط اخلاقی و... در محتوای تمهای مبادلهشده قابل شناسایی بود.
خلاصه ماشینی:
"بررسی ریخت شناسی اعصاب در هنگام خنده و تأثیر خنده بر سـلامت (٢٠٠٤:٥ ,Martin)، توجـه به آثار روان شناختی و تفاوت های شخصـیتی در مواجهـه بـا طنـز(٢٠٠٥:٨ ,Hofmann)، بررسـی اسلوب زبانی مـتن طنـز (١٩٩٠٣٣,Goldstein)، زمینـه هـا و کارکردهـای اجتمـاعی طنزگـویی (٢٠١٣١٣,LaMarre)، طنز به مثابه یک ژانر ادبی (طالبیان ، ١٣٨٨: ١٥)، رویکردهای فلسفی بـه طنز و خنده (١٩٨٦:٥٥, Morreall)، حتی تاثیر طنـز در بازاریـابی (٢٠٠٥:٥٧ ,Beard) و..
بنابراین مرحلۀ نمونه گیـری ابتـدا بـه نحـو هدفمند از طریق انتخاب یک نرم افزار از میان مجموعه نرم افزارهای طنز موجود صورت پـذیرفت که علت آن چند ویژگی خاص نرم افزار منتخب بود: نخستین ویژگی شیوه و روش بـه روزرسـانی جوکها در این نرم افزار بود که امکان بررسی روند محتواهای به اشتراک گذاشته شـده را فـراهم میکرد و همچنین فضای طنزپردازی و جوک گویی را متناسب با آخرین وقایع داغ شده در فضای مجازی یا واقعی (نظیر اتفاق های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی در کشور و...
بحث و نتیجه گیری این پژوهش با هدف استخراج و تحلیل مفاهیمی که به واسطۀ جـوکهـای آنلایـن در حـال مبادله هستند، پس از بررسی رویکردهای جامعه شناسی طنز و مروری بـر پـژوهش هـای صـورت گرفته ذیل هر یک از رویکردها، از طریق تحلیل جوکها در یکـی از نـرم افـزارهـای پرمخاطـب موبایل ، پنج مقولۀ کلان جوکها را از یکدیگر متمایز نموده و هریک را با زیرمقـولات اسـتخراج شده به تفصیل توصیف و شرح داده است ."