چکیده:
روایت حفص در امر قرائت قرآن، روایت رایج در بیشتر کشورهای اسلامی از جمله ایران می باشد. برخی از متاخرین از علمای شیعه با استناد به دلایلی این روایت را روایتی شیعی توصیف کرده اند، آیا چنین توصیفی را برای این روایت قرآنی می توان اثبات کرد؟ آیا دلایل مورد استناد در این نظریه کفایت دارد؟ در این مقاله برای پاسخ به این پرسش ها به تجزیه و تحلیل داده ها، شخصیت حفص در امر قرائت و حدیث و نیز روایت قرآنی او پرداخته شده و نظریه های دانشمندان در این باره بررسی و نقد شده است و در نهایت تنها می توان ثابت کرد که این روایت، روایتی قرآنی همچون دیگر روایت های مشهور از قرآن می باشد که به دلایلی، توفیق شهرت یافته است.
خلاصه ماشینی:
در اين باره به شرح ذیل میتوان چنین توضیح داد: 6ـ2ـ1ـ اگر بپذيريم قرائت عامه مردم از صدر اسلام همان قرائت حفص بوده است، آنگاه بايد پاسخ داد که چرا عاصم (بنابر نقلي) قرائت زر بن حبيش از ابن مسعود را نيز آموزش ميداده است؟ و چرا شعبه (بنابر قولي) با اين قرائت متواتر و عام و رايج به مخالفت برخاسته و حداقل در520 مورد از آن تخلف كرده و مردم نیز به اين بدعت شعبه گردن نهادند؟ چرا خود حفص حداقل در يك مورد كه از زبان او نقل ميشود، با قرائت شيخ خود، عاصم، مخالفت كرده و قرائت ديگري را از طريق ديگري كه نهايتاً به ابن عمر ميرسد، برگزيده است؟ چرا موارد اختلاف حفص با عاصم، سلمي و علي( بسيار است؟ چرا ديگر قرائتها به خصوص قرائتهاي كوفي ـ كه در طرق آنها امام باقر( و امام صادق( وجود دارند و برخي از صاحبان آن قرائتها شيعي شمرده ميشوند ـ به ظهور رسيدند و در مناطقي بسيار از جهان اسلام خوانده شده و ميشود و مسلمانان و بالاخص شیعیان در مقابل اين بدعت عكس العملي نشان ندادند؟ چگونه مسلمانان از شيعه و اهل سنت هم در صدر اسلام و هم در مراكزي چون مدينه و كوفه، ناگهان خود را در برابر چنين بدعتي بيابند و هيچ مقاومت و برخوردي نكنند، بلكه از آن استقبال كرده و به تدوين و تبليغ آن بپردازند.