چکیده:
معیار نظام دموکراتیک در جامعه بین المللی به طوری که در اعلامیه جهانی حقوق بشر آمده، از طرفی مظهر تمدن دولت ـ ملت هاست و از سوی دیگر ضرورتی متعالی است که اساس آن، آزادی جامعه مدنی کشورهاست، ولیکن ابراز آزادی به اشکال مختلف که نوع بارز آن آزادی مطبوعات است، به طور کلی نیازمند ایجاد فضای مطلوب مبتنی برحاکمیت قانون می باشد، اما جایگاه حق بر آزادی مطبوعات با توجه به محدودیت های پیش رو در نظام بین المللی حقوق بشر کجاست، به طوری که از ماده 19 اعلامیه حقوق بشر برمی آید، آزادی مطبوعات به عنوان حق ـ آزادی در حوزه حقوق بشر به مثابه ابزار آزادی و شفافیت سازی فعالیت های اجتماعی، فرهنگی و... دولت ها مورد شناسایی قرار گرفته است که لازمه ایجاد نظامی دموکراتیک و تامین کننده آزادی در معنای عام می باشد. پیمان نامه حقوق مدنی ـ سیاسی با ورود به چنین واقعیتی از دولت ها می خواهد تا با رعایت تعهدات بین المللی خود و با بهره مندی از همکاری های یکدیگر قابلیت های خود را در زمینه ارتقای این نوع حق ـ آزادی در قلمروی حاکمیتی شان افزایش دهند.مقاله حاضر به دنبال بررسی ابعاد حق بر آزادی مطبوعات و محدودیت های ناظر بر آن در پرتو آموزه های حقوق بشری است، این که منزلت حق بر آزادی مطبوعات در نظام بین المللی حقوق بشر (Human Rights) کجاست؟ پرسش کلیدی پژوهشگران این نوشتار است که بدان پاسخ داده شده است. در این نوشتار با تمرکز بر اعلامیه جهانی حقوق بشر به عنوان مهم ترین سند مدون نظام بین المللی بشر به بررسی حق بر آزادی مطبوعات در حقوق بین الملل پرداخته شده است. شناخت دقیق چنین حقی، نیازمند توسعه دسترسی و استیفای افراد به اطلاعات و دفاع از آن ها است.هدف از این پژوهش، گسترش ادبیات حقوق مطبوعاتی در حوزه حقوق بین الملل بشر و توجه به آسیب ها و چالش های پیش روی اجرای آن است. در واقع، روش به کار گرفته شده در این اثر جهت نائل شدن به مقصود اصلی با تحلیل چندین نظریه مطروحه در این زمینه می باشد که با تدقین مختصری در آن ها، نگارندگان سعی کرده اند آسیب ها و چالش های پیش روی جامعه بین الملل در برابر اصل اخیرالذکر را بیان نمایند.
خلاصه ماشینی:
حق بر آزادی مطبوعات در پرتو آموزه های حقوق بشر 1 حسن خسروی 2 نوید زمانه قدیم 3 یوسف باقری حامد چکیده معیار نظام دموکراتیک در جامعه بین المللی به طوری که در اعلامیه جهانی حقوق بشر آمده ، از طرفی مظهر تمدن دولت ـ ملت هاست و از سوی دیگر ضرورتی متعالی است که اساس آن ، آزادی جامعه مدنی کشورهاست ، ولیکن ابراز آزادی به اشکال مختلف که نوع بارز آن آزادی مطبوعات است ، به طور /کلی نیازمند ایجاد فضای مطلوب مبتنی برحاکمیت قانون میباشد، اما جایگاه حق بر آزادی مطبوعات با توجه به محدودیت های پیش رو در نظام بین المللی حقوق بشر کجاست ، به طوری که از ماده ١٩ اعلامیه حقوق بشر برمیآید، آزادی مطبوعات به عنوان حق ـ آزادی در حوزه حقوق بشر به مثابه ابزار آزادی و شفافیت سازی فعالیت های اجتماعی، فرهنگی و...
با توجه به این مقدمه و ضرورت آشنایی جامعه مطبوعات کشورها با حقوق و الزامات ناشی از چنین قواعدی این پژوهش درصدد است ابتدا به طور اجمال در بند نخست ، به بررسی مفهومی و نظری حق بر آزادی مطبوعات در نظام بین المللی حقوق بشر و سپس در بند دوم مؤلفه های بنیادین حق بر آزادی مطبوعات را مورد / بحث قرار دهد تا به مدد نمایش رجحان حقوق مطبوعات و غالبیت ملاحظات فرهنگی، جایگاه حق بر آزادی مطبوعات در میان دولت ها تعیین گردد.
حق بر آزادی مطبوعات نیز از این قاعده مستثنی نیست و به همین سبب است که در اعلامیه ها، پیمان نامه های حقوقی بین المللی و حتی قوانین اساسی کشورها از «حق ارتباط (Communication Right)» یا «حق استفاده از مطبوعات (Right to Use of Press)» و الزام دولت ها به تأمین این گونه حقوق سخن گفته شده است .