چکیده:
در این مقاله در چارچوب مبانی نظری فرضیة مشارکت گرایس ٢که مبتنی بر منظور و معناست ، سعی شده است با اتخاذ روش تحلیلی ـ توصیفی ، به تجزیه وتحلیل دو متن محاوره ای (یک نمایشنامه به زبان فارسی و یک نمایشنامه به زبان انگلیسی ) پرداخته شود و با ارائه جداول توزیع فراوانی عدم تحقق هریک از قواعد اصول مشارکت میزان تخطی از هر قاعده مشخص و همچنین به روشها و انگیزههایی که سبب تحقق نیافتن این قواعد در هرکدام از نمایشنامه ها می شود اشاره شود. درنهایت نتایج کمی و کیفی حاصل از بررسی این دو نمایشنامه با هم مقایسه شده است تا تفاوتهاو شباهت هایی را که این دو به لحاظ عدم رعایت قواعد اصل مشارکت گرایس و دلایل و انگیزههای آن دارند مشخص شود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که بین نحوه رعایت و عدم رعایت قاعدههای اصل مشارکت بین سخنگویان فارسی زبان و انگلیسی زبان تفاوتهای معناداری وجود دارد که از تفاوتهای فرهنگی موجود در جوامع مذکور نشات می گیرد. نتایج این تحقیق می تواند هم در آموزش زبان فارسی و انگلیسی به عنوان زبان دوم و هم در امر ترجمه از فارسی به انگلیسی یا بالعکس مورد استفاده قرار گیرد.
Using Grice’s co-operative principle concerning efficient exchange of information، the present study was carried out to explore meaning and intention in two conversational texts (one Persian and one English play) by adopting an analytic- descriptive method . Strategies of violating the Gricean maxims were identified and the data thus collected from both texts were tabulated and analyzed. The differences between the violation strategies were as well examined in the two texts. The paper concludes with a possible explanation for the differences.
خلاصه ماشینی:
"همچنین درمورد قاعدة کمیـت عـلاوهبـر روشهـای نقضـی ، کـه در مـتن پـیش بـه آنهـا اشاره شـد، در ایـن مـتن در روشهـا و انگیـزههـای عـدم تحقـق ایـن قاعـده، تنـوع بیشـتری وجــود دارد کــه اگــر چــه در مــتن فارســی مــورد تحقیــق ، از آن اســتفاده نشــده اســت ولــی چنین کـاربردی را مـی تـوان در فارسـی بـرای آن درنظـر گرفـت کـه ازجملـه بـه ایـن مـوارد مــی تــوان اشــاره کــرد: نقــض قاعــدة کمیــت بــا اســتفاده از توضــیحات اضــافی مخاطــب و انحــراف تــدریجی از اندیشــه هــای مــزاحم و آزاردهنــده بــه ســمت موضــوعات ملایــم تــر و ایمـن تـر بـرای مکالمـه ، هـدایت ناخودآگـاه موضـوع، توسـط گوینـده، بـه سـمت مسـایلی کـه ذهــن او را درگیــر کــرده اســت و زیــادتر کــردن بــه اصــطلاح چاشــنی موضــوع بــرای پرهیجــانتــر کــردن و جلــب توجــه خــاص مخاطــب بــه آن و همچنــین مــرور خــاطرات گذشــته بــین اعضــای یــک خــانواده کــه اگرچــه همگــی از کــم وکیــف آن بــه خــوبی مطلــع هسـتند، بـا انگیـزههـای متفـاوت از جملـه ایجـاد حـس تفـاهم و همـدلی ، افتخـار و مباهـات کـردن بـه وقـایع خـوب گذشـته ، پیـدا کـردن دلیلـی بـرای یـک ادعـا و یـا انگیـزهای بـرای تلاش و هـدف مشـترک، قاعـدة کمیـت را تقـض مـی کننـد.
امـا مـواردی کـه نقـض قواعـد را بــه نظــر تــا حــدودی مــی تــوان حاصــل نــوع فرهنــگ و قراردادهــای خــاص زبــان انگلیســی دانست این موارد هستند: ـ نقـض قاعـدة کمیـت بـا اسـتفاده از عبـارات تکـراری مثـل " تجـارت، تجـارت اسـت " و واگـذار کـردن تعبیـر آن بـه مخاطـب (البتـه لازم بـه توضـیح اسـت اخیـرا بـا نفـوذ فرهنـگ کشورهای انگلیسی زبـان و ترجمـة فـیلم هـا و نوشـته هـای انگلیسـی ایـن مـورد نقـض قاعـدة کمیت را در زبان فارسی نیز شاهد هستیم )."