چکیده:
ضیا گوک آلپ متفکر ترکی که در سیاست نیز پیشگام بود دیدگاه خود را پیرامون ناسیونالیسم ترکیه با اقتباس از جامعه شناسی دورکیم خصوصا با اخذ مفهوم همبستگی جمعی او فرموله کرد. او تمامی شرایط، ویژگی ها، مشکلات و مسائل امپراطوری عثمانی را با رویکرد جامعه شناختی دورکیم به صورت نظام مند مورد بررسی قرار داد و در راستای این هدف جامعه شناسی را به عنوان یک علم وارد ترکیه کرد. گوک آلپ ابتدا شکست امپراطوری عثمانی را بوسیله ی تمایز میان فرهنگ و تمدن توضیح داد و سپس راه احیای ملتی نوین را که متشکل از آرمان ترک گرایی، اسلام گرایی و نوگرایی باشد ارائه کرد. در واقع تعریف گوک آلپ از ناسیونالیسم ترکی معادل با درک دورکیمی او از فرهنگ است. در این مقاله با مروری بر منابع ترکی و استفاده از روش های توصیفی-تحلیلی به شرح اندیشه های جامعه شناختی سیاسی ضیا گوک آلپ و چگونگی تاثیرپذیری او از جامعه شناس فرانسوی امیل دورکیم در بنیان گذاری ناسیونالیسم ترکیه ی نوین می پردازیم.
خلاصه ماشینی:
تأثیر اندیشههای جامعهشناختی "ضیا گوکآلپ" بر شکلگیری پایههای نظری جمهوری نوین ترکیه محمد توکل 1 ، نسیم تراب نژاد 2 چکیده ضیاگوکآلپ متفکر ترکی که در سیاست نیز پیشگام بود دیدگاه خود را پیرامون ناسیونالیسم ترکیه با اقتباس از جامعهشناسی دورکیم خصوصا با اخذ مفهوم همبستگی جمعی او فرموله کرد.
او تمامی شرایط، ویژگیها، مشکلات و مسائل امپراطوری عثمانی را با رویکرد جامعهشناختی دورکیم به صورت نظاممند مورد بررسی قرار داد و در راستای این هدف جامعهشناسی را به عنوان یک علم وارد ترکیه کرد.
گوکآلپ ابتدا شکست امپراطوری عثمانی را بوسیلهی تمایز میان فرهنگ و تمدن توضیح داد و سپس راه احیای ملتی نوین را که متشکل از آرمان ترکگرایی، اسلامگرایی و نوگرایی باشد ارائه کرد.
بطور کلی در این مقاله به دنبال پاسخگویی به سوالات زیر هستیم: ضیاگوکآلپ اندیشههای خود را در چه شرایط سیاسی و اجتماعی مطرح کرد؟ گوکآلپ چگونه تحت تأثیر دورکیم پایههای جامعهشناختی ناسیونالیسم ترکیه را بنا کرد؟ فرموله کردن ملت ترک مدرن از طریق دوگانهی فرهنگ–تمدن ضیاگوکآلپ ابتدا شکست امپراطوری عثمانی را به وسیلهی رابطهی میان فرهنگ و تمدن توضیح میدهد سپس راه احیای ملتی نوین را ارائه میدهد که متشکل از آرمان ترکگرایی، اسلامگرایی و نوسازی میباشد، در واقع تعریف او از ترکگرایی معادل با درک دورکیمی او از فرهنگ است.
(2013) Ziya Gökalp's adaptation of Emile Durkheim's sociology in his formulation of the modern Turkish nation, International Sociology.
Parla, T (2009) Ziya Gökalp, Kemalizm ve Türkiye’de Korporatizm.
Z. (1979) Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, istanbul: Ülken Yayinlari.
Z. (1951) Türkiye’de Köy Sosyolojisi, istanbul: Sosyoloji Dünyasi.