چکیده:
با توجه به اثرپذیری دوگانه ساختارکل اقتصاد و به ویژه بخش کشاورزی از آزادسازی تجاری، هدف تحقیق حاضر پاسخ گویی به نوع اثرپذیری این بخش از آزادسازی تجاری است . بدین منظور از سه شاخص تجارت بین الملل در دو سطح درون بخشی کشاورزی و سطح کل اقتصاد استفاده شده است . نتایج حاصل از برآورد الگو با رهیافت ARDL طی دوره زمانی ١٣٤٦-١٣٩١، حاکی از آن است که در هر دو دوره زمانی کوتاه مدت و بلندمدت آزادسازی تجاری اثری منفی بر عملکرد بخش کشاورزی دارد. تسهیلات دریافتی بخش کشاورزی در کوتاه مدت با وقفه ای یکساله بر عملکرد دوره جاری بخش کشاورزی اثر مثبت داشته اما در بلندمدت اثری معنادار ندارد. یافته دیگر موید آن است که در اقتصاد ایران سرمایه گذاری(مخارج سرمایه ای یا اعتبارات تملک داراییهای سرمایه ای) دولت در بخش کشاورزی در هر دو دوره زمانی، اثری مثبت و معنادار بر عملکرد بخش کشاورزی دارد و اندازه اثر نیز در بلندمدت به مراتب بزرگ تر از کوتاه مدت است . لذا میتوان اذعان نمود که در اقتصاد ایران ، این عامل در بلندمدت اثر تقویت کنندگی بیشتری نسبت به کوتاه مدت در بخش کشاورزی دارد.
خلاصه ماشینی:
بر این اساس با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در 1Trade Liberalization Policy 2 Economic Adjustment Policies اقتصاد ایران چه از حیث اشتغال و چه از حیث سهم آن از تولید ملی و همچنین آسیب پذیری این بخش در مقابل محصولات وارداتی مشابه ، در این مطالعه سعی شده است تا با تاکید بر شاخص های بین المللی آزادسازی تجاری(سه شاخص ) در دو سطح کل اقتصاد و سطح بخش عمده ی کشاورزی، اثر آزادسازی تجاری بر عملکرد بخش عمده ی کشاورزی مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد و به این پرسش پاسخ داده شود که آیا واقعا به مانند برخی مطالعات داخلی در اقتصاد ایران آزادسازی تجاری بر عملکرد بخش کشاورزی اثری مثبت داشته است ؟ یا این که با توجه به ضعف تکنولوژیکی و عقب ماندگیهای مشهود در این بخش آزادسازی مطابق با انتظار، اثری منفی بر عملکرد بخش کشاورزی دارد؟ با هدف پاسخ گویی اصولی و صحیح به این پرسش اساسی و مهم ، مقاله حاضر در هفت بخش تنظیم شده است .
نتایج حاصل از برآورد با روش اثر ثابت در این مطالعه نشان میدهد که میانگین تغییر در رشد اقتصادی این کشورها قبل و بعد از اعمال سیاست آزادسازی تجاری برابر با ٤/١ درصد بوده و میانگین رشد صادرات ، واردات و سرمایه گذاری مستقیم خارجی افزایش یافته است .
اسماعیلی و رحمتی(١٣٨٦) با استفاده از سه شاخص ادغام تجاری، سطح تجارت بین الملل و نسبت صادرات بخش کشاورزی به ارزش افزوده آن ، داخلی اثر آزادسازی تجاری را بر سرانه ارزش افزوده بخش کشاورزی ایران طی دوره زمانی١٣٦٠-١٣٨٣ مورد بررسی قرار دادند.