چکیده:
تناسخ یکی از نظریههای رقیب معاد است. این عقیده در طول تاریخ با اشکال و اطوار متنوع مطرح بوده است. ملاصدرا با استناد به مبانی هستیشناختی و انسانشناختی خود نخست به مفهومسازی درباره تناسخ پرداخته است و به مفاهیمی چون تناسخ باطل و تناسخ حق میرسد؛ تناسخ باطل همان تناسخ ملکی و تناسخ حق، تناسخ ملکوتی است و سپس با تکیه بر نگرش وجودیاش، تناسخ ملکی را ابطال و تناسخ ملکوتی را اثبات میکند. سوال اصلی این جستار این است: ملاصدرا چگونه تناسخ ملکی را ابطال کرد؟ و نتیجه بحث عبارت است از اینکه ملاصدرا بر پایه مبانی هستیشناختی مثل اصالت وجود، وحدت تشکیکی، اشتداد، تضعف و مبانی انسانشناختی همانند حدوث جسمانی نفس و بقای روحانی آن به ابطال تناسخ ملکی میپردازد.
Reincarnation is regarded as contradiction to resurrection in Islamic philosophy which interpreted in the various forms. Mulla Sadra on the basis of his own ontology and anthropology primarily has conceptualized the reincarnation and finally eventuate to classify that to a true and wrong reincarnation. The wrong one is terrestrial and the true is celestial. By his ontological approach، Mulla Sadra denied terrestrial reincarnation approving the divine one. The main question at this paper is: how has Mulla Sadra avoided approving the terrestrial reincarnation? As a result، he depending on ontological elements such as principality and gradational unity of being، anthropological theories like corporeal origination of the soul and its spiritual duration، has refused the reincarnation.