چکیده:
تمثیل یکی از ابزارهای کارآمد زبان عاطفی(ادبی) برای القای دریافت های عرفانی و شهودهای شاعرانه است ، زیرا تنها در قلمرو زبان عاطفی است که میتوان تجارب عرفانی و مفاهیم ذهنی را که از مقوله احساسات شخصی و درونیاند، به شیوة تمثیل به دیگران انتقال داد. از آن جا که در تعالیم و تمثیلات مولانا، حقیقت از شریعت جدایی ندارد، با تامل در حکایت های تمثیلی انبیا و اولیا -به ویژه حکایات مربوط به حضرت موسی (ع )- میتوان سرّ طریقت و حقیقت را بهتر درک کرد. حضرت موسی(ع ) از دیدگاه مولانا، مرد حقی است که با تکیه بر عصای شریعت به دریای حقیقت گام مینهد و سالک طریق را به مدارج کمال راهنمایی مینماید.
خلاصه ماشینی:
تحلیل ظرفیت های تمثیلی حکایات مربوط به حضرت موسی(ع ) در مثنوی مولانا فاطمه کوپا 1 شهرزاد بهمنی ٢ چکیده تمثیل یکی از ابزارهای کارآمد زبان عاطفی(ادبی) برای القای دریافت های عرفانی و شهودهای شاعرانه است ، زیرا تنها در قلمرو زبان عاطفی است که میتوان تجارب عرفانی و مفاهیم ذهنی را که از مقولۀ احساسات شخصی و درونیاند، به شیوة تمثیل به دیگران انتقال داد.
حضرت موسی(ع )، مولوی، مثنوی معنوی، تمثیل ، حکایات تمثیلی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور تهران .
این جستار با نگاهی اجمالی به مفهوم دقیق تمثیل و حوزه های کاربردی این شگرد ادبی در مثنوی معنوی، به تحلیل ظرفیت های تمثیلی حکایات مربوط به حضرت موسی (ع ) میپردازد و نحوة بهره گیری مولانا از ظرفیت های تمثیلی پنج حکایت «استدعای آن مرد از موسی زبان بهایم با طیور» (٣٢٦٦/٣-٣٣٩٨)، «انکار کردن موسی (علیه السلام )، بر مناجات شوپان » (١٧٢٠/٢-١٨١٥).
از این میان ، میتوان به « قصه ها و تمثیلات مثنوی مولانا جلال الدین محمد بلخی و رابطۀ آن ها با شریعت ، طریقت و حقیقت »(زرین کوب : بیتا).
٣. ظرفیت های تمثیلی حکایات مربوط به حضرت موسی(ع ) در مثنوی « قصه ها» و «تمثیلات »، مقدمۀ واقعی شناخت « مثنوی» و راه ورود به اقلیم نا شناختۀ آن است .
در این حکایت حضرت موسی(ع )تمثیلی از روح ایمانی و عقل معاد است و فرعون مثل نفس اماره و سرکش است که به صورت حقیقت نوعیه در انسان ها ظهور میکنند.