چکیده:
عرفان معرفتی شهودی است که از راه ریاضت برای انسان حاصل میشود و چون به انسان آرامش خاصی میدهد، انسان عصر مدرن که گرفتار دلواپسی و نگرانیهای این عصر است به این نوع معرفت گرایش پیدا کرده است و شیادان هم از این نیاز سوء استفاده کردهاند و با عرفانهای ساختگی مردم را از قرب الهی دور میکنند.هدف این پژوهش ارائه شاخصهای شناخت عرفان اسلامی مبتنی بر قرآن و سنت است تا مردم مخصوصا دانشجویان بتوانند عرفان اصیل را از عرفانهای کاذب تشخیص دهند و گرفتار شیادان و شیاطین نشوند.شاخصهای عرفان اصیل عبارت است از: خدا شخصوار است. هدف عارف رسیدن به قرب الهی (یکی شدن صفات انسان با خدا) و عامل رسیدن به هدف محبت به خدا و مودّت خاندان پیامبر خاتم و راه رسیدن به هدف بندگی خدا و ریاضتهای شرعی، نتیجه دنیایی که عاید انسان میشود آرامش دنیایی و نتیجه اخروی نیز متنعم شدن به نعمتهای الهی است. راه اثبات ادعا بررسی متون دینی است و میزان تشخیص صحیح از خطا وحی است که به روش تحلیلی – توصیفی و شیوه کتابخانهای به بررسی آنها پرداخته شده است.،
خلاصه ماشینی:
چکیده عرفان معرفتی شهودی است که از راه ریاضت برای انسان حاصل میشود و چون به انسان آرامش خاصی میدهد، انسان عصر مدرن که گرفتار دلواپسی و نگرانیهای این عصر است به این نوع معرفت گرایش پیدا کرده است و شیادان هم از این نیاز سوء استفاده کردهاند و با عرفانهای ساختگی مردم را از قرب الهی دور میکنند.
نکتۀ مشترک در تعاریف مذکور عبارت است از: همگی برای انسان مقصدی در نظر گرفتهاند که راه رسیدن به آن مقصد، تصفیۀ دل است که معرفتی حقیقی از خداوند به انسان میدهد که از نوع معرفتهای عقلی نیست و در مقایسه با معرفتهای دیگر بسیار زودتر انسان را به مقصد میرساند.
در این بررسی نخست خدا، هدف یا همان مقصدی که قرآن و سنت برای انسان در نظر گرفته است مشخص میشود.
بر این اساس نشانگرهای عرفان اصیل مبتنی بر قرآن و سنت عبارتند از: خدا در قرآن در قرآن خداوند خود را به صورت زیر معرفی کرده است: خداوند احد و واحد است: در قرآن آمده است: قل هو الله أحد (اخلاص: 1)، در جای دیگر آمده است: و هو الواحد القهار.
در دستوری که به پیامبر داده شده است یعنی آن قدر عبادت کند تا به یقین برسد، کدام نوع یقین مورد نظر است؟ پیامبر یقین علمی دارد چون خداوند به او وحی میکند.
اما باز جای این پرسش هست که چرا انسان را آفرید تا عبادت کند؟ مگر خداوند نیاز داشت که کسی عبادتش کند؟ در آن مقام که یکی بود، یکی نبود، غیر از خدا هیچ کس نبود تا هدف خلقت باشد.