چکیده:
هرگونه برنامهریزی با هدف توسعة اقتصادی جوامع روستایی نیازمند شناخت اولیة جایگاه و نقش زنان روستایی در نظام بهرهبرداری روستایی است. ازاینرو،این تحقیق توصیفیـ پیمایشی با هدف بررسی نقش زنان روستایی در نظام دامپروری روستایی انجام گرفت. جامعة آماری شامل ۶ هزار ۵۷۱ نفر خانوار روستایی شهرستان چاروایماق بود که با استفاده از فرمول کوکران ۱۳۵ نفر از زنان روستایی از طریق نمونهگیری چندمرحلهای تصادفی انتخاب و مطالعه شدند. ابزار تحقیق پرسشنامة محققساختهای بود که روایی آن از طریق متخصصان موضوعی تأیید و از طریق پیشآزمون و محاسبة ضریب آلفای کرونباخ بالاتر از 7/0 برای شاخصهای ترکیبی مناسب تشخیص داده شد. نتایج تحقیق نشان داد که ۷/۶۰ درصد زنان روستایی نگرشی خنثی (میانه) درخصوص مشارکت در فعالیتهای دامپروری داشتند. سنگین و سخت بودن کارهای دامپروری مهمترین مانع مشارکت از دید زنان بود. تأمین مواد غذایی مورد نیاز مهمترین انگیزة بیرونی و احساس مسئولیت در قبال خانواده مهمترین انگیزة درونی زنان برای مشارکت در فعالیتهای دامپروری محسوب میشد. بیشتر زنان به میزان کمی از رسانههای جمعی اطلاعات دریافت میکردند و مهمترین منبع اطلاعاتی آنها تلویزیون بود. زنان بیشترین مشارکت را در فعالیتهای شیردوشی و فرآوری و کمترین مشارکت را در فعالیتهای مربوط به چرا داشتند.
خلاصه ماشینی:
تأمین مواد غذایی مورد نیاز مهم ترین انگیزة بیرونی و احساس مسئولیت در قبال خانواده مهم تـرین انگیزة درونی زنان برای مشارکت در فعالیت های دامپروری محسـوب مـی شـد.
با توجه به اهمیت نظام دامپروری روستایی در معیشت خانوارهـای روسـتایی و در راسـتای ارتقای بهره وری این بخش ، بررسی نقش زنان روستایی در این نظام ضـروری اسـت ، زیـرا زنـان مشارکت بالایی در انجام دادن فعالیت های دامپروری برعهده دارند [٣٦].
توجه ویژه بـه نقـش و مشارکت زنان در فعالیت های دامپروری ، متضمن شناسایی انگیزه ، نگرش و میزان فعالیـت آنـان از یک سو و نیز موانع و مشکلات از سوی دیگـر اسـت .
نتایج رتبه بندی در جدول ١ نشان می دهد که گویة «مردان دانش و تجربة بیشتری در مقایسه با زنان درخصوص فعالیت های دامپروری دارند»، در پایین ترین رتبه قرار دارد و زنان موافقت کمتری با این مورد داشـتند، ولـی در مقابـل گویـة «دامپروری یک کار مردانه بوده و اصولا زنان نباید در آن مشارکت کنند» از میزان موافقت بالایی نزد زنان برخوردار بود.
نتایج نشان داد بیشتر زنان روستایی نگرش خاصـی به فعالیت های دامپروری نداشتند و به عبارتی نگرششـان خنثـی بـود.
درخصوص انگیزه های زنان در زمینة مشارکت ، نتـایج نشـان داد کـه احسـاس مسـئولیت کـردن در قبـال معیشت خانواده و تأمین مواد غذایی مورد نیاز (خودمصرفی ) مهم ترین دلیل مشـارکت زنـان در فعالیت هـای دامپـروری اسـت .
Rural women’s participation in crop and livestock production activities in Faisalabad– Pakistan, Journal of Agriculture &social sciences, 2(3), pp 150-154.