چکیده:
داود رقی، از اصحاب امامان ششم، هفتم و هشتم، به رغم تضعیف برخی رجالیان، بیشتر رجا ل شناسان امامی او را توثیق نموده و روایاتش را پذیرفته اند و حتی برخی رجالیان بر جلالت وی گواهی داده و او را محرم اسرار معصومان می دانند. این مقاله فعالیت های علمی این شاگرد مکتب اهل بیت را در حوزه های تفسیر، حدیث، کلام، و فقه مورد توجه قرار داده و آثار منسوب به وی را نیز معرفی کرده است.
خلاصه ماشینی:
"(ابنقولویه، 1417، ص335/ طوسی، 1414، ص47-48/ بسنجید با: حر عاملی، 1414، ج14، ص468-469) ابن ابیجمهور احسائی (ابن ابیجمهور احسائی، 1403، ج2، ص288) نیز حدیثی به نقل از داود رقی از امام باقر آورده، اما از روایت کلینی (کلینی، 1401، ج6، ص172) و طوسی (طوسی، 1363، ج3، ص349/ همو، 1364 شهری است در شمال عراق در جانب شرقی رود فرات که جنگ صفین در نزدیکی آن رخ داد.
موسی زنجانی (زنجانی، 1394، ص750) نیز در نقد کلام ابن عبدون و شیخ نجاشی، بر این نظر است که بر خلاف گفتة وی، در کتب در دسترس ما، حدیث غیرقابل قبولی در میان روایات داود دیده نمیشود (نک.
بصری، 1422، ص110/ فاضل لنکرانی، 1425، ص176-177) در روایاتی دیگر نیز که کشی (کشی، 1348، ص402 و 407-408) آنها را در کتاب خود آورده، امام ششم به وی مژدة شهادت در راه اهلبیت و در زمان رجعت داده و نیز فرموده است: اگر کسی میخواهد یکی از اصحاب قائم (عجلالله تعالی فرجه الشریف) را ببیند به داود نظر کند.
پیش از شیخ صدوق و کشی، صفار قمی (صفار قمی، 1404، ص193) نیز روایتی در مدح وی نقل کرده که بنا بر آن، داود رقی از امام کاظم پرسیده که آیا نام من در شمار شیعیان شما ثبت شده است؟ و امام فرمودند: به خدا قسم، نام تو در ناموس است.
هرچند کلام وی نیز روایی و مبتنی بر احادیث امامان اهلبیت است، اما نظر به کثرت روایات کلامی او ـ بهویژه دربارة امامت ـ و مجلس درسش در رقه، میتوان وی را در شمار متکلمان امامی عصر امام صادق ذکر کرد؛ چنانکه ابنحزم نام او را در شمار متکلمان و در کنار افرادی همچون هشام بن حکم و مؤمن طاق ذکر نمودهاند."