چکیده:
امروزه در ادبیات علوم اجتماعی، واژه توسعه دارای بار معنایی ویژه ای است که در تلازم با پاره ای از پیش فرضهای فلسفی و فرهنگی بوده و حاکی از نگاه خاصی به حیات فردی و اجتماعی انسان می باشد.معمار نظام جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی (ره) منادی پیمودن مسیر دیگری غیر از نسخه های شناخته شده شرقی و غربی جهان معاصر، در عرصه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است و بنای کار ایشان بر پاسخ گویی همه جانبه دین اسلام به تمام نیاز های فرد و جامعه استوار است و لذا توسعه مطلوب از دیدگاه ایشان دارای ویژگی هایی خواهد بود که با تعریف توسعه در نگرش های دیگر متفاوت است.فرضیه ما این است که با توجه به نقش تعیین کننده مبانی فلسفی بر نظریه پردازی های سیاسی،اقتصادی و اجتماعی، تعریف مفهوم عدالت نزد امام خمینی (ره)، تعیین کننده ویژگی های توسعه مطلوب در اندیشه ایشان میباشد.در واقع درصدد پاسخ گویی به این سوال هستیم که تعریف مفهوم عدالت چه تاثیری بر تعیین ویژگی های توسعه مطلوب در اندیشه امام خمینی (ره) داشته است؟روش این پژوهش مبتنی بر رهیافت تفسیرگرایی و روش تحلیل کیفی است.داده ها به صورت کتابخانه ای گردآوری شده اند و با تکنیک دور هرمنوتیکی (ضمن پیش فرضی متفاوت) مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته های این تحقیق که با مراجعه به کلام و نوشته های امام خمینی (ره) گردآوری شده است نشان میدهد که توسعه مطلوب از منظر امام خمینی (ره) دارای ویژگی های خاصی خواهد بود که در ذیل دیدگاه اسلامی ایشان از هستی، انسان و سعادت او شکل گرفته است. پنج ویژگی اصلی: جهت گیری کلی به سمت سعادت نهایی، استقلال و خودکفایی، توانمندی، قانونگرایی و تحقق عدالت اجتماعی در نگاه امام خمینی (ره) لازمه یک توسعه مطلوب میباشد. عنصر کلیدی در تعیین ویژگی های توسعه مطلوب در اندیشه امام (ره) مفهوم عدالت است که هم ناظر به قرار گرفتن انسان در مسیر تعالی روحانی است و هم تضمین کننده عدالت اجتماعی.
Nowadays, the word of development has special manning in literary of social science which has along with some of cultural and philosophy theories and also it shows special view to individual and social life. Architecture of Islamic Republic of Iran, Imam Khomeini was speaker of other ways; except of known eastern or western copies of recent world. He was leader in political, social, economic, cultural domains and his base of working was responding to the all side of individual and societies necessities according to Islam religion; so ideal development will have qualification which is completely different of word development definition rather than other views. Our hypothesis is meaning of judgment base on Imam Khomeini opinion identifies qualifications of ideal development with attention of main role of basic philosophy from political, economic and social theories. In fact, we are going to search how impression has been judgment meaning definition on assignment of ideal development qualifications from Imam thinking? This research way is base on interpretation approach and quality analyzing. All data are gathered in library frame and studied according to hermeneutic technique (different pre–hypothesis). All Gathered research outputs which have accorded based on Imam Opinions show that ideal development will have special characteristics which are issues of his Islamic view with regard to existence, humanity and fortune of man. Five main qualifications based on Imam Thinking are as below items which are necessities to goal ideal development; Getting direction toward the ultimate fortune, Independency, Empowering, Obligated to the legal, Reach to the social judgment. The key word according to Imam Opinion is judgment description for determination of ideal development qualifications since it observes man who stays in most high spirit and also guarantee for social judgment
خلاصه ماشینی:
استخراج ویژگی های توسعه مطلوب از دیدگاه امام خمینی (ره ) بر مبنای تعریف عدالت نزد ایشان دکتر حسن شفیعی دانش آموخته دکتری علوم سیاسی دانشگاه تهران ∗ بهرام زاهدی دانشجوی دکتری اندیشه سیاسی دانشگاه شهید مدرس چکیده امروزه در ادبیات علوم اجتماعی ، واژه توسعه دارای بار معنایی ویژه ای است که در تلازم با پاره ای از پیش فرضهای فلسفی و فرهنگی بوده و حاکی از نگاه خاصی به حیات فردی و اجتماعی انسان می باشد.
معمار نظام جمهوری اسلامی ایران ، امام خمینی (ره ) منادی پیمودن مسیر دیگری غیر از نسخه های شناخته شده شرقی و غربی جهان معاصر، در عرصه های سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی است و بنای کار ایشان بر پاسخ گویی همه جانبه دین اسلام به تمام نیاز های فرد و جامعه استوار است و لذا توسعه مطلوب از دیدگاه ایشان دارای ویژگی هایی خواهد بود که با تعریف توسعه در نگرش های دیگر متفاوت است .
در اکثر مطالعات موجود پیرامون مساله عدالت و توسعه در اندیشه امام (ره ) تنهـا بـه بعـد اقتـصادی عدالت توجه شده است که البته ضروری هم هست و نباید به هیچ وجه از آن غفلت کرد اما از آنجـا کـه عدالت در واقع عنصر همبسته ساز منظومه فکری امام خمینی (ره ) است (و ایضا بسیاری از اندیـشمندان فلسفه و عرفان اسلامی ) می توان آن را عامل تعیین کننده در دیدگاه های سیاسی ، اقتصادی و اجتمـاعی ایشان دانست .