چکیده:
منحنی زیست محیطی کوزنتس (EKC)١ یک رابطه U شکل معکوس بین آلودگی زیست محیطی و درآمد سرانه را نشان می دهد. که این منحنی بیانگر آن است که رشد اقتصادی ، در سطوح پـایین درآمـدی محیط زیست را تخریب می کند اما هنگامی که درآمد افزایش می یابد اثرات زیست محیطی مضـر کـاهش می یابد. اما منبع رشد اقتصادی کشورها به دو دلیل مهم است : اول نشان می دهد که چگونه نتایج آلـودگی از رشد بستگی به منبع رشد دارد. دوم ، منبع رشد نشان می دهد که برای کاهش آلودگی همراه با افـزایش درآمد، سیاست قوی لازم نیست . معمولا، تجارت و FDI نقش های اساسی در رشد اقتصـادی و توسـعه کشورها بازی می کنند. هدف این مطالعه بررسی نقش منابع رشد مانند تجارت و FDI بـر روی کیفیـت محـیط زیسـت در بلوک های منطقه ای کشورهای منتخب خلیج فارس ، اتحادیه اروپا و کشورهای شـمال ـ جنـوب در دوره زمانی ٢٠٠٩-١٩٨٠ است . نتایج تحقیق ما نشان می دهد که در منطقه اتحادیه اروپا، هنگامی که تجارت و FDI منابع رشد هستند، در منطقه خلیج فارس ، هنگامی که تجارت منبع رشد است ، در منطقـه شـمال ـ جنوب ، هنگامی که FDI منبع رشد است ، منحنی EKC به شکل U وارونه است ؛ یعنی ، آلـودگی سـرانه افزایش می یابد تا جایی که به حد آستانه ای خود می رسد سپس کـاهش مـی یابـد. امـا، در منطقـه خلـیج فارس ، هنگامی که FDI منبع رشد است ، در منطقه شمال ـ جنوب ، هنگامی که تجارت منبع رشد اسـت ، منحنی EKC به شکل N است .
خلاصه ماشینی:
اثر رشد اقتصادي ناشي از تجارت بر روي کيفيت محيط زيست (CO٢ سرانه ) (به تصویر صفحه رجوع شود) * معني داري در سطح اطمينان ٠/٠١ (١) پذيرش روش اثرات ثابت بعد از انجام تست هاسمن براي تخمين مدل (٢) تست هاسمن مربوط به آزمون فرضيه صفر است (H٠) است و بيانگر اين مطلب است که ضرايب تخمين زده شده بـه وسيله ي تخمين زننده اثرات تصادفي کارا مانند ضرايب تخمين زده شده با تخمين زننده اثرات ثابت سازگار مي باشـد (ضـرايب در الگوي ثابت و تصادفي به طور سيستماتيک تفاوتي ندارد بنابراين مي توان از اثرات تصـادفي اسـتفاده کـرد) اگـر P- Value معنادار نباشد يعني Prob جدول (٣) مثبت بودن مقدار ضريب توليـد ناخـالص داخلـي سـرانه (٠٧-e٢٣٥) را نشـان مي دهد اين بدين معني است که به ازاي هر واحد افزايش در توليد ناخالص داخلي سرانه ، سطح آلودگي سرانه ٠٧-e٢٣٥ افزايش مي يابد.
اثر رشد اقتصادي ناشي از FDI بر روي کيفيت محيط زيست (CO٢ سرانه ) (به تصویر صفحه رجوع شود) * و ** به ترتيب معني داري در سطح اطمينان ٠/٠١ و ٠/٠٥ (١) پذيرش روش اثرات تصادفي بعد از انجام تست هاسمن براي تخمين مدل (٢) تست هاسمن مربوط به آزمون فرضيه صفر است (H٠) است و بيانگر اين مطلب است که ضرايب تخمين زده شده بـه وسيله ي تخمين زننده اثرات تصادفي کارا مانند ضرايب تخمين زده شده با تخمين زننده اثرات ثابت سازگار مي باشـد (ضـرايب در الگوي ثابت و تصادفي به طور سيستماتيک تفاوتي ندارد بنابراين مي توان از اثرات تصـادفي اسـتفاده کـرد) اگـر P- Value معنادار نباشد يعني Prob جدول (٤) مثبت بودن مقدار ضريب توليـد ناخـالص داخلـي سـرانه (٠٦-e١٢٧) را نشـان مي دهد اين بدين معني است که به ازاي هر واحد افزايش در توليد ناخالص داخلي سرانه ، سطح آلودگي ٠٦-e١٢٧ افزايش مي يابد.