چکیده:
یکی از انواع ناپایداری های دامنه ای که هر ساله خسارات مالی و جانی فراوانی را بر سیستم های اقتصادی- اجتماعی و زیست محیطی وارد می کند، زمین لغزش است. شناخت نواحی مستعد وقوع لغزش و حرکات توده ای از ضروریات مدیریت منابع طبیعی و برنامه ریزی توسعه ای و عمرانی است. جاده هراز یکی از محور های اصلی و پرتردد ایران است که فرآیندهای دامنه ای هر ساله خسارات فراوانی را در آن به بار می آورد، در این تحقیق سعی شده استعداد به وقوع زمین لغزش بخشی از این جاده با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و رگرسیون خطی مورد مطالعه قرار گیرد. برای این منظور از لایه های شیب، جهت شیب، ارتفاع، فاصله از گسل های اصلی، فاصله از گسل های فرعی، فاصله از رودخانه اصلی، فاصله از آبراهه فرعی، فاصله از جاده، فاصله از راه آهن، زمین شناسی، کاربری اراضی و میانگین بارش استفاده شده و پس از تجزیه تحلیل داده ها در سیستم اطلاعات جغرافیایی و با استفاده از روش های رگرسیون خطی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی نقشه نهایی خطر وقوع زمین لغزش تهیه گردید. نتایج نشان داد که روش تحلیل سلسله مراتبی روش مناسب تری برای پهنه بندی خطر زمین لغزش در این محدوده است. بر اساس این روش حدود 8/67 درصد محدوده مورد مطالعه استعداد بالایی برای وقوع زمین لغزش دارند.
خلاصه ماشینی:
پهنه بندی استعداد اراضی نسبت به وقوع لغزش با استفاده از روش های رگرسیون خطی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی مطالعه موردی : محور هراز از رودهن تا رینه دریافت مقاله :٩٠/١١/٩ پذیرش نهایی : ٩١/١٠/٢٢ صفحات : ١٩٠-١٧٧ امیر کرم : استادیار گروه ژئومورفولوژی دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی تهران Email: aa_karam@yahoo.
جاده هراز یکی از محورهای اصلی و پرتردد ایران است که فرآیندهای دامنه ای هر ساله خسارات فراوانی را در آن به بار می آورد، در این تحقیق سعی شده استعداد به وقوع زمین لغزش بخشی از این جاده با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و رگرسیون خطی مورد مطالعه قرار گیرد.
برای این منظور از لایه های شیب ، جهت شیب ، ارتفاع ، فاصله از گسل های اصلی ، فاصله از گسل های فرعی ، فاصله از رودخانه اصلی ، فاصله از آبراهه فرعی ، فاصله از جاده ، فاصله از راه آهن ، زمین شناسی ، کاربری اراضی و میانگین بارش استفاده شده و پس از تجزیه تحلیل داده ها در سیستم اطلاعات جغرافیایی و با استفاده از روش های رگرسیون خطی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی نقشه نهایی خطر وقوع زمین لغزش تهیه گردید.
(صالحی پور، ١٣٨٠: ٤) در خصوص پهنه بندی و شناسایی نواحی مستعد وقوع لغزش در کشور بررسی های بسیاری صورت گرفته از جمله : در مطالعه ای ، حوضه الموت با در نظر گرفتن پنج عامل شیب ، زمین شناسی ، جهت دامنه ، شتاب افقی فزاینده زمین و ارتفاع در قالب روش آماری چند متغیره پهنه بندی شده و نتایج نشان داد که این روش قابلیت خوبی برای پهنه بندی مناطق مشابه دارد (پژم ، ١٣٧٥).