چکیده:
از جمله مباحثی که پیرامون قاعدة «لاضرر» همواره بحث برانگیز بوده و اشکالات متعددی برآن گرفته شده ، بحث از جنبه اثباتیآن است .نه تنها مستشکلین که محققانی هم که در مقام پاسخ به اشکالات وارد بر جنبه اثباتی این قاعده برآمده اند،با این پیش فرض وارد بحث شده اندکه مستند قاعدة لاضرر«حدیث » لاضرر در جریان اختلاف سمره بن جندب با مرد انصاری است . این پیش فرض سبب اصلی ورود اشکالات مزبور بر جنبه اثباتی قاعدة لاضررو دشواری در پاسخ گویی به آنها بوده است .نگارنده برخلاف این سنت معهود، برای نخستین بار با تکیه بر دلیل «عقل » و«بنای قطعی عقلا» به عنوان مستندات اصلی قاعدة لاضررو با اعتقاد به اینکه سایر ادله لفظی از جمله «حدیث » لاضرر ارشاد به حکم عقل و یا امضای بنای عقلا هستندبه اثبات جریان قاعدة لاضرر در احکام عدمی و پاسخ به اشکالات وارد برآن پرداخته است .
خلاصه ماشینی:
رویکردی نوبرای اثبات جریان قاعدة لاضرر در احکام عدمی در زمینۀمسئولیت مدنی حسن بادینی * دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران خسرو مؤمنی استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سمنان (تاریخ دریافت : ١٣٩٠/٧/٤ - تاریخ تصویب : ١٣٩١/٨/٦) چکیده از جمله مباحثی که پیرامون قاعدة «لاضرر» همواره بحث برانگیز بوده و اشکالات متعددی برآن گرفته شده ، بحث از جنبۀ اثباتیآن است .
نگارنده برخلاف این سنت معهود، برای نخستین بار با تکیه بر دلیل «عقل » و«بنای قطعی عقلا» به عنوان مستندات اصلی قاعدة لاضررو با اعتقاد به اینکه سایر ادلۀ لفظی از جمله «حدیث » لاضرر ارشاد به حکم عقل و یا امضای بنای عقلا هستندبه اثبات جریان قاعدة لاضرر در احکام عدمی و پاسخ به اشکالات وارد برآن پرداخته است .
). ولی واقعیت این است که پیش از ایشان دو فقیه نامور دیگر به نام های میر فتاح مراغه ای صاحب کتاب العناوین و شیخ محمد حسن نجفی صاحب کتاب جواهرالکلام قائل به این نظریه بوده اند (مراغی ، ١٤١٧ق ، ج ١، ص ٣١١؛ نجفی، بی تا، ج ١٣، ص ١٠؛ شریعت 3 اصفهانی، ١٤١٠ق ، ص ١٨؛ تبریزی ، ١٣٦٩ق ، ص ٤١٧) .
پاسخ هایی نیز که از ناحیۀ محققان و نویسندگان این عرصه به اشکالات وارد بر جنبۀ اثباتی قاعدة لاضرر داده شده است با همان پیش فرض بوده که مستند قاعده را «حدیث » لاضرر دانسته اند.