Abstract:
زمینه و هدف
بررسی نظریه های ادبی در ادبیات فارسی، بویژه شعر، همواره از تازگی برخوردار بوده است. شعر فارسی بی تردید قابلیت بررسی و تطبیق با نظریه های مدرن را داراست. نظریه «اضطراب تاثیر» و در پی آن «بدخوانی خلاق» از هارولد بلوم (Harold bloom) نظریه پرداز و منتقد معروف امریکایی که در زمینه شعر مطرح شده و بر رابطه دیالکتیک بین شاعران و ارتباط ستیزه جویانه شاعران متاخر با شاعران گذشته تاکید دارد، با شعر فارسی بویژه شعر معاصر ارتباطی قوی دارد. اشعار سیمین بهبهانی بعنوان یکی از اصلیترین شاعران نوگرا و متفاوت اندیش معاصر در عناصری چون زبان، ساختار و معنا با این نظریه ها کاملا قابل بررسی است. هدف نگارنده در این مقاله، اثبات تطبیق اشعار بهبهانی با نظریه بلوم است که در سطوح زبان، ساختار و معنا بررسی خواهد شد.
روش مطالعه
روش مطالعه در این پژوهش تحلیلی-توصیفی است.
یافته ها
نظریه اضطراب از تاثیر و بدخوانی خلاق مستقیما در باب شعر ارایه شده و درصدد بیان و اثبات موضعگیریهای آگاهانه شاعران جدید در برابر شاعران قدیم است. این موضعگیری ها موجب تولد شیوه و سبکی جدید میشود که ضمن برخورداری از زبان و فضای اشعار گذشتگان، راهی نو و متفاوت را رقم میزند. نظریه های بلوم دقیقا و کاملا در اشعار بهبهانی مصداق داشته و قابل بررسی و تطبیق است.
نتیجه گیری
هر دو نظریه هارولد بلوم در اشعار سیمین بهبهانی قابل تعمیم و بررسی است. نویسنده با بیان و معرفی کامل نظریه ها و ارایه نمونه های قابل توجهی از اشعار شاعر، انطباق آنها را به خوبی و بطور مستند نشان داده است.
BACKGROUND AND OBJECTIVES: The investigation of literary theories in Persian literature, especially poetry, has always been new. Undoubtedly, Persian poetry has the ability to be studied and adapted to modern theories. The theory of "anxiety of influence" followed by "creative misreading" by Harold Bloom, a famous American theoretician and critic, which is proposed in the field of poetry and emphasizes the dialectical relationship between poets and the militant relationship of late poets with past poets, with poetry Persian, especially contemporary poetry, has a strong connection. Simin Behbahani's poems, as one of the most modern and different-minded contemporary poets, can be fully examined in elements such as language, structure and meaning with these theories. The author's goal in this article is to prove the compatibility of Behbahani's poems with Bloom's theory, which will be examined at the levels of language, structure and meaning.
METHODOLOGY: The study method in this research is analytical-descriptive.
FINDINGS: The theory of anxiety about the influence and creative misreading is presented directly about poetry and tries to express and prove the conscious positions of new poets against old poets. These stances lead to the birth of a new way and style, which, while having the language and atmosphere of the poems of the past, sets a new and different way. Bloom's theories are exactly and completely exemplified in Behbahani's poems and can be examined and adapted.
CONCLUSION: Both of Harold Bloom's theories can be generalized and investigated in Simin Behbahani's poems. By fully expressing and introducing the theories and presenting significant examples of the poet's poems, the author has shown their adaptation well and documented.
Machine summary:
مقاله پژوهشي بررسي اشعار سيمين بهبهاني بر اساس نظريۀ اضطراب تأثير و بدخواني خلاقانۀ هارولد بلوم آزاده کياني، زهرا سليماني *، محمدعلي شفايي (آبان ) گروه زبان و ادبيات فارسي، دانشکده ادبيات و علوم انساني، واحد ورامين ، دانشگاه آزاد اسلامي، ورامين ، ايران .
طبق نظريۀ «اضطراب تأثير» و بدخواني خلاقانۀ بلوم ، در شعر فارسي معاصر ايران در سطوح گوناگون مانند زبان ، ساختار و شکل ، انديشه و حتي ادبيت از سوي شاعران نوانديش و خلاق ، آگاهانه به بدخواني اشعار گذشتگان روي آوردند که سنگ بناي اصلي اين پديدة مدرنيته را نيما گذاشت و پس از او تا امروز شاهد بدخوانيهاي خلاق از سوي شاعران معاصر بوده ايم .
از فردوسي، منوچهري، سنايي، عطار و مولوي گرفته تا نيما و ديگر شاعران معاصر از جمله سيمين بهبهاني که در شعر فارسي چهره اي درخشان دارند، خواسته و آگاهانه تلاش کرده اند از سيطرة تأثير مستقيم و مانندگويي خارج بشوند؛ لذا با اغلب نظريه ها از جمله نظريه هاي هارولد بلوم ميتوان اشعار فارسي را بررسي و تحليل کرد.
در اشعار سيمين بهبهاني بر اساس نظريه هاي «اضطراب تأثير» و «بدخواني خلاق » حتي در زمينه هاي ديگري نيز تحقيق و نوشتاري صورت نگرفته است تا بتوان به برخي از آنها در متن ارجاع داد؛ بنابراين در پي کمبود منابع و مآخذ فارسي در موضوع مورد نظر، نگارندگان تلاش کرده اند با مطالعۀ نوشته هاي کوتاه و پراکنده و همچنين بر اساس دريافت و معرفت خود از نظريه ها و مطالعۀ کامل غزلهاي بهبهاني، بدخواني يا دگرخوانيهاي خلاقانه را در غزلهاي او تحليل و بررسي نمايند.