Abstract:
جایگاه توسعه انسانی در مفهوم اسلامی، جایگاه مهمی است. دیدگاه اسلام در مورد توسعه انسانی، خاص و منحصر به فرد بوده بویژه در مورد مسائل و مبانی بنیادی با دیدگاه های مرسوم توسعه متفاوت می باشد. محققان اسلامی معتقدند که هدف اسلام، ارتقای رفاه برای کل نوع بشر می باشد که همان فلاح و رستگاری از دیدگاه قرآن است؛ که شامل حفظ و نگهداری ایمان قلبی، خودشناسی، حفظ نسل، حفظ آیندگان، حفظ ثروت و... است. بنابراین توسعه انسانی اسلامی باید منطبق بر اهداف و مقاصد دین مبین اسلام باشد. شاخص توسعه انسانی مرسوم که توسط UNDP منتشر می شود گرچه در نگاه اول شاخص کامل و جامعی به نظر می آید اما مناسب و سازگار برای سنجش توسعه انسانی در کشورهای اسلامی با توجه به اهداف شریعت اسلام نیست و باید از یک شاخص توسعه انسانی اسلامی ویژه در مورد این کشورها استفاده شود.
Machine summary:
٢- سابقه پژوهش گرچه در اواسط دهه ي ٩٠ ميلادي تلاش هايي جهت نماياندن نقش معنويت در حيات انساني صورت گرفت اما اين موارد هم به گونه اي است که يا هنوز وارد عرصه ي مسائل اقتصادي نشده و يا اينکه معنويات تنها بدين دليل مورد توجه قرار مي گيرد که باعث افزايش انگيزه جهت کار و تلاش مي شود نه اينکه از ضروريات زندگي شايسته انساني باشد.
اما از ديدگاه اسلام ، ظرفيت ها و استعدادهاي آدمي تنها منحصر به امور مادي و دنيوي نمي شود در انديشه اسلامي زندگي شايسته تنها در سايه عبادت باري تعالي تعريف مي گردد و هدف از نظام اسلامي نيز خلق زمينه هاي مناسب جهت پرورش و اعتلاي استعدادهاي آدمي به منظور شناخت و عبادت خداوند مي باشد.
در ادامه برخي از آيات نوراني قرآن را در اين مورد ذکر مي نماييم : «من عمل صالحا من ذکر أو أنثي وهو مؤمن فلنحيينه حياة طيبۀ ولنجزينهم أجرهم بأحسن ما کانوا يعملون ؛(نحل :٩٧) هر کس از مرد يا زن کار شايسته انجام دهد و مؤمن باشد قطعا او را با زندگي پاکيزه اي حيات [حقيقي] بخشيم و مسلما به آنان بهتر از آنچه انجام مي دادند پاداش خواهيم داد و نيز «الذين ءامنوا و عملوا الصالحت طوبي لهم و حسن ماب ؛(رعد:٢٩) کساني که ايمان آوردند و کارهاي شايسته انجام دادند، براي آنها پاکيزه ترين (زندگي) و سرانجام نيک است .