Abstract:
با تأملی در دوران غیبت صغری درمییابیم که شیعیان نسبت به وکلای اربعه، تنها حلقۀ وصل شیعیان با امام مهدی؟عج؟ در غیبت صغری، وثوق و اطمینان کامل داشتند. سازههای این اطمینان، مبتنی بر نشانهها و شواهد روشنی بود که با گذشت زمان و فاصله گرفتن از آنها، مخاطب را دچار ابهاماتی کرد. به نظر میرسد شواهد گوناگونی مانند: تأیید و توثیق امامین عسکریین؛ معرفی وکیل بعدی توسط وکیل قبلی؛ صدور توقیعات با همان خط دوران امام حسن عسکری؟ع؟ و آشنایی بزرگان به آنها؛ برخورداری توقیعات از علم غیب و تحقق آنها؛ سلامت رفتاری وکلای اربعه؛ اعتمادسوزی مدعیان دروغین با لغزش در عقاید و اموال؛ نظارت امام بر وکلاء و مقابله با مدعیان و تأیید شدن توقیعات توسط بزرگان، باعث باورمندی شیعیان به وکلای اربعه و تصدیق ارتباط آنها با امام مهدی؟عج؟ شده است.
Machine summary:
به نظر میرسد شواهد گوناگونی مانند: تأیید و توثیق امامین عسکریین؛ معرفی وکیل بعدی توسط وکیل قبلی؛ صدور توقیعات با همان خط دوران امام حسن عسکری؟ع؟ و آشنایی بزرگان به آنها؛ برخورداری توقیعات از علم غیب و تحقق آنها؛ سلامت رفتاری وکلای اربعه؛ اعتمادسوزی مدعیان دروغین با لغزش در عقاید و اموال؛ نظارت امام بر وکلاء و مقابله با مدعیان و تأیید شدن توقیعات توسط بزرگان، باعث باورمندی شیعیان به وکلای اربعه و تصدیق ارتباط آنها با امام مهدی؟عج؟ شده است.
تأیید و توثیق وکلاء توسط امامین عسکریین یکی از عواملی که باعث اطمینان و اعتماد مردم به وکلای اربعه شد، به گونهای که مورد پذیرش همگان بودند، تأییدیههایی است که از سوی امامین عسکریین؟عهم؟ نسبت به دو وکیل اول یعنی عثمان بن سعید و فرزندش محمدبن عثمان صورت گرفته بود.
در روایتی از محمدبن اسماعیل و علی بن عبدالله، اقدام امام حسن عسکری؟ع؟ مبنی بر آگاهیبخشی به جمعی از شیعیان یمن نسبت به وثاقت و امین بودن عثمان و پسرش، گزارش شده است(طوسى، 1425ق: 355؛ حر عاملى، 1425ق: ج5، 130) افزون بر اعتماددهی امام به مردم و خواص با مشخص کردن افراد و توثیق و توصیف آنها، تأییداتی از سوی امام به صورت کلی راجع به وکلاء بیان شده تا به مردم اطمینان خاطر بدهد که سازمان وکالت و به طور ویژه و اولویتی وکلای اربعه که به حضرتش نزدیکتر هستند، از طریق ایشان منصوب گشتهاند(کلینى، 1429ق: ج2، 666) این مطلب بیانگر آن است که اگر مخالفتی با کسی یا گفتاری از آنها وجود داشته باشد، از سوی امام تذکر داده میشود و شخص دروغگو با تکذیبیهای از سوی امام کنار گذشته میشود.